________________
આનંદઘન પદ - ૬૩
૭પ
માર્ગે જાય છે તેવા આત્માઓને પછીથી ભવાંતરમાં તેમના રક્ષણ કરનાર કોઈ મળતુ નથી અને તેઓને એકેન્દ્રિયાદિ ભવોમાં ગાજર-મૂળાના ભવોમાં વેચાવુ પડે છે, અનેક યાતનાઓ સહન કરવી પડે છે અને ત્યાં કોઈ તેમનું રક્ષણ કરનાર હોતું નથી.
આનંદઘનજી મહારાજ કહે છે કે પૂર્વે આવી દશાને હું અનંતીવાર પામ્યો છતાં પૂર્વમાં કોઈક કૃપાળુ પર મારી પર કરૂણા કરી હશે, તેમના ધર્મને મેં સેવ્યો હશે તેથી આજે જિન તીર્થ મને મળ્યું. અરિહંત પરમાત્મા જેવા સુનાથ, મળ્યા અને મને ઉન્નતિના પંથે ચડાવ્યો.
અનંતકાળથી ચારગતિમાં રખડતા મેં કેવા સંસ્કાર પાડચા અને મારે કેવા. સગપણો કરવા પડ્યા તે બતાવતા કહે છે.
જનની કહું જનક કહું, સુત, સુતા કહાયો.
ભાઈ કહે ભગિની કહું, મિત્ર-શત્રુ ભાયો..૨. મારે કોઈને મા કહેવી પડી, કોઈને મેં બાપ કહ્યો, કોઈને દીકરા દીકરી કહેવા પડ્યા, કોઈને ભાઈ તો કોઈને બેન કહ્યા. કોઈને શત્રુ તો કોઈને મિત્ર માન્યા.
સંસારમાં કર્મ પરિણતિ એવી વિચિત્ર છે કે જીવ પોતાના અને પરાયા - માની રાગદ્વેષ કરે છે પરંતુ પૂર્વભવમાં જે પત્ની હોય તે આ ભવમાં માતા થાય
છે, બાપ દીકરો થાય છે, શત્રુ હોય તે મિત્ર થાય છે, મિત્ર પાછો બીજા ભવે શત્રુ થાય છે એમ આ સંસારમાં જીવ માત્ર કર્મે આપેલો સ્વાંગ સજીને કર્મ નિર્દેશિત પાત્ર રૂપે બની સંસારમંચ ઉપર જુદા જુદા પ્રકારના નાટક કરે છે. જેને પોતાના માની પાછો પાપ કરે છે, લક્ષ્મી મેળવે છે અને તે લક્ષ્મી તથા પરિવાર બધો અહિંયા રહી જાય છે અને જીવને તે પાપને ભોગવવા એકલાજ નરકે જવું પડે છે. ત્રણ ખંડમાં જેની અપ્રતિમ આણ પ્રવર્તતી હતી તે રાવણ આદિ રાજાઓ પણ રણશય્યામાં એકલા પોઢ્યા. મૃત્યુ સમયે નરકમાં એકલા ગયા પણ પત્ની આદિ પરિવાર સાથે ન ગયો. જેમ સમુદ્રના પાણીમાં મોજાઓના અથડાવાથી દૂર દૂર રહેલા માછલાઓ ક્ષણવારમાં ભેગા થઈને પાછા છુટા પડી
સંસાર એ મોહરાજાની રાજધાની છે જેમાં સર્વોપરી અજ્ઞાન છે.
