________________
SY
આનંદઘન પદ - ૬૧
આનંદઘન પ્રભુ મને કીસો - જે કહું છું અનેરી.૩. આનંદઘનના નાથ પાસે જો હું કીસો એટલે કિસ્સો - જીવાત્માની આ કથની કહું છું, કહાની કહું છું તો ચેતનને હું અનેરી લાગુ છું. આશ્ચર્યકારી લાગુ છું. કારણ કે આ બધું સાંભળતા ચેતનને મારા પ્રત્યે અભાવ જાગે છે. 'તે મારા પર રોષ ભરાય છે. પ્રભુ આગળ તું મારી પોલ ખુલ્લી કરી રહી છું એમ લાગે છે. . .
કાયા જ્યારે રોગથી ઘેરાઈ જાય છે, વૃદ્ધાવસ્થામાં કાયા જ્યારે પરાધીના બને છે, કોઈ દેખભાળ કરનાર હોતું નથી, Úડિલ-માત્રુ બધું પથારીમાંજ થઈ જાય છે ત્યારે જીવને તે દશા સાક્ષાત્ નરકાગાર સમી લાગે છે અને તે પ્રભુને વિનંતી કરે છે કે પ્રભુ મને હવે અહિંયાથી ઉપાડી લો પણ ત્યારે ઘણું મોડું થઈ ગયું હોય છે. આવા અનેક દશ્યો જીવાત્મા જોતો હોવા છતાં તે જાગતો નથી તેજ મોહ માયા મમતાનો પ્રભાવ છે. સમતા કહે છે કે જયારે હું સાચી હકીકત કહુ છું ત્યારે લોકો હું અનેરીરી = મને જુદાઈની નજરે જુએ છે. આવા પોતે વિચારક બને તોજ તેને અધ્યાત્મનું તત્ત્વ સમજાય એમ છે, બાકી બીજા ગમે તેટલું કહે અથવા પોતાને પણ સંસારમાં અનેક પ્રકારના કડવા અનુભવ થાય છતાં જો જીવ મૂઢ છે, ગમાર છે, અવિચારી છે તો તેને કાંઈ લાભ થતો નથી.
આનંદઘનજીનો આત્મા સંસારમાંથી જાગી ઉઠયો છે એટલે તેમનામાં રહેલી સમતા તેમને વારંવાર જાગૃતિ આપી માયા-મમતાના પ્રપંચમાંથી બચવા પ્રેરણા કરે છે. આવા અધ્યાત્મિક પદોની રચના કરવા દ્વારા યોગીરાજનો આશય. જગતના જીવોને મોહની નિદ્રામાંથી જગાડવાનો છે. મનુષ્યભવ એ જાગૃતિનો કાળ છે, એમાં જો જીવ જાગી જાય તો કામ થઈ જાય તેમ છે.
જેને ખરેખર છૂટવું હોય તેણે પરપદાર્થને એક ક્ષણ માટે પોતાનું માનવાની ભૂલ નહિ કરવી.
