________________
આનંદઘન પદ - ૬૧
ઉ૩
જાકે સંગ ખેલો સો તો જગત કી ચેરીરી...૨. જેના સંગમાં રહીને તું ખેલ્યો, તે ક્રીડાઓ કરી, અનંત અનંત જન્મ મરણ તારે કરવા પડચા, સંસાર નાટકમાં નવનવા સ્વાંગ સજીને બહુરૂપીના વેશ ભજવવા પડ્યા તે કાયાની મમતા કોણ છે ? કેવી છે ? તેને હજુ સુધી તે કેમ ઓળખી નથી ? પુરુષ અને પ્રકૃતિના મિશ્રણથી આ નર અને નારીના દેહમાં રહેલો ચેતન સ્વરૂપે પરમાત્મા હોવા છતાં અત્યારે જીવાત્મા બની જુદા જુદા પાત્રો રૂપી ખેલ ખેલી રહ્યો છે એ દેખીને મારું ચિત્ત દુખના વાદળોથી ઘેરાઈ રહેલું છે. કારણ કે જગતની એકને બૅઈ પુરુષ ન ખાય તેવી મેલી એંઠનો ચારો ચરવાવાળી (ચેરીરી) તે કાયા છે અને તે આવી કાયાનો સંગ કર્યો છે. તેની ઉપર તું પોતેજ માયા અને મમતાવાળો બન્યો છે અને તું પોતેજ મારાથી રુડ્યો છે, તું પોતેજ મારાથી દૂર ગયો છે તેનો તું ખ્યાલ કેમ કરતો નથી ?
માયા અને મમતા એ દાસી-નોકરાણીની વાત - રખડુ જાત - ભાંડ ભયાની જાત એની સાથે પ્રીતિ કરતાં તને શરમ કેમ આવતી નથી ?
શિર છેદી અંગે ઘરે - ઔર નહિ તેરીરી..૩. આ કાયા એ તારો પુણ્યોદય હશે ત્યાં સુધીજ તને તારી લાગશે અને ત્યાં સુધીજ એ તારા પર રીઝશે. એ કાયાના ભોગમાં તને ત્યાં સુધી સુખા લાગશે. પણ એ જયારે વિફરશે, તારા પાપનો ઉદય આવશે, શરીર રોગાદિથી ઘેરાશે ત્યારે ધડથી માથાને છેદી નાંખી બધા પાપકર્મોનો ટોપલો તારા શિર પર ઓઢાડી એ તારાથી છુટી પડી જશે અર્થાત્ જ્યારે પુણ્ય પરવારશે ત્યારે આ કાયા તારો સાથ છોડી દેશે તે વખતે (ઓર નહિ તેરીરી) આ કાયા તારી નહિ બને તને દગો દઈને તને નરકાદિમાં મૂકીને તે ચાલતી પકડશે. ત્યાં આગળ પછી તારે જ શિરછેદન વગેરે દુઃખો જોવા ભોગવવા પડશે. કાયા ઉપર કરેલ મમતા માઠી છે એના ફળ તને તે વખતે ખબર પડશે. જીવ આ માનવા દેહે સ્ત્રી આદિ સાથે ભોગો ભોગવી મઝા માણે છે પણ તેનાથી કરમોના બંધથી કાયા બંધાતી નથી પણ જીવાત્મા બંધાય છે.
ક્રિયામાં યોગનું પ્રવર્તન છે અને તેમાં આત્માનું સાન્નિધ્ય છે.
