Page Text
________________
ર
પ્રથમ પ્રકાશ. કરે છે. તેને ટાઢ લાગતી હશે, ઓઢવાનાં વસ્ત્રો પણ તેની પાસે નથી. ઉનાળામાં તાપ લાગતું હશે, ભૂખ, તરસ આદિ પણ વેઠવાં પડતાં હશે. તેને ખાવાને કેણુ આપતું હશે ! “હે ભરત, મારે પુત્ર આવાં દુઃખો સહન કરે છે. તે તેની સાર સંભાળ પણ લેતે નથી અને રાજ્યના સુખમાં મગ્ન થયો છે. આ પ્રમાણે ભારતને ઓળંભા આપતાં અને પુત્રના વિયેગથી લાંબે વખત રૂદન અને વિલાપ કરતાં મરુદેવાજીની આંખે ઝાંખ યા પડેલ આવી ગયાં, પણ પુત્ર તરફને પ્રેમ ઓછો ન થયો. ભરત રાજા સમજાવતા હતા કે-“ માતાજી આ૫ ખેદ ન ઘરો મારા પિતાજીએ વૈરાગ્ય ભાવની ઉત્કટતાથીજ સંસાર મૂકી દીધા છે. આ રાજ્યાદિકનાં સુખે તેમને દુઃખરૂપ લાગ્યાં છે. આ સંગને વિગ અવશ્ય થશેજ. સંપદા એ વિપદા રૂપજ છે. કેઈ કેઈનું રક્ષણ કરનાર નથીજ. સ્વકર્માનુસાર જો એલાજ દુઃખાદિને અનુભવ કરે છે. આ તેમની તીવ્ર ભાવના છે. જન્મ જરા મરણાદિ વિષય વ્યાધિઓ દરેક જીવને દુઃખ આપે છે. અને તેથી જ ભય પામી મારા પિતાશ્રી તીવ્ર તપશ્ચર્યા અને ધ્યાન કરી, તે દુઃખે દુર કરવાનું ઔષધ સેવે છે. આપ આ સંસારનું સ્વરૂપ વિચારો અને આત્મિક ભાવનાને પ્રબલ કરે, તે આપને પણ સંસારની અસારતાજ જણાઈ આવશે. મારા પિતાશ્રી જેને માટે પ્રયત્ન કરે છે, તે જ્યારે પ્રગટ થશે ત્યારે માતા ! હું તમને બતાવીશ, કે તેઓ આ અમારા કરતાં કેટીગણું સુખ અનુભવે છે અને પણ ખરું સુખ તે તેજ માનું છું. ગમે તે અવસરે અમને પણ તેને આશ્રય લીધા સિવાય ખરૂં સુખ તે નથીજ.” આ પ્રમાણે અનેક વચનયુક્તિથી ભરત મરૂદેવાજીને સમજાવતાં હતા, પણ મેહના પ્રબળ આવરણથી ભરતના શબ્દની અસર તેમને થતી નહોતી.
આ બાજુ રૂષભદેવ ભગવાન પણ સંયમ ધારણ કરી જ્ઞાન ધ્યાનમાં મગ્નપણે પૃથ્વીતલ ઉપર વિચારવા લાગ્યા. એક સ્થળે નિયત ન રહેતાં અને મનુષ્યાદિના સંસર્ગમાં ન આવતાં વને, પહેડે, જંગલે, ને અને ગુફા પ્રમુખમાં રહી એકાગ્રતાપૂર્વક ઘણે ભાગ ધ્યાનમાંજ નિર્ગમન કરતા. આહારદિકની જરૂર જણાયે
| SR No. | 006022 |
| Book Title | Yogshastra |
| Original Sutra Author | Hemchandracharya |
| Author | Kesharsuri |
| Publisher | Balchand Sakarchand Shah |
| Publication Year | 1959 |
| Total Pages | 416 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |