________________
છ કલ્લાકે પ્રકાર તરથી કાળજ્ઞાન જણાવે છે. રા કાળચક જાણવા માટે સુદ પડવાને દિવસે પવિત્ર થઈ પોતાને જમણે હાથ તે અજવાળે પખવાડે છે, એમ કલ્પના કરવી. ૧૨૯
अधोमध्योर्ध्वपर्वाणि कनिष्ठांगलिकानि तु ।
क्रमेण प्रतिपत्षष्टयेकादशीः कल्पयेत्तियोः ॥ १३० ॥ તથા ટચલી આંગળીના હેઠલા, વચલા અને ઉપરના પર્વને (વેઢાને) અનુક્રમે પડે છઠ તથા અગીયારસની તિથી છે તેવી કલ્પના કરવી. ૧૩૦.
अवशेषांगुलीपर्वाण्यवशेषतिथीस्तथा ।
पंचमी दशमी राका पर्वा-यंगुष्ठगानि तु ॥ १३१ ॥ અંગુઠાના નીચલા, વચલા અને ઉપલા પર્વમાં પાંચમ, દશમ અને પૂનમ એમ અનુક્રમે તિથીની કલ્પના કરવી અને બાકી રહેલી આંગળીના પર્વમાં બાકી રહેલી તિથીએની કલ્પના કરવી. (એટલે અનામિકા આંગલીના નીચલા, વચલા અને ઉપલા પર્વમાં બીજ ત્રીજ ને એથની કલ્પના કરવી, મધ્યમ આંગુલીના પર્વમાં સાતમ, આઠમ, ને તેમની કલ્પના કરવી તથા તર્જની આંગલીના પર્વમાં બારસ, તેરસ ચૌદશની કલ્પના કરવી,) ૧૩૧.
वामपाणिं कृष्णपक्ष-तिथीस्तद्वच्च कल्पयत् । ततश्च निर्जने देशे बद्धपद्मासनः सुधीः॥ १३२ ॥ प्रसन्नः सितसंव्यानः कोशीकृत्य करद्वयम् ।
ततस्तदंतः शून्यं तु कृष्णवर्ण विचिंतयेत् ॥ १३३ ॥ અંધારા પખવાડાના પડવાને દિવસે ડાબા હાથને કૃષ્ણ પક્ષ તથા આંગળીઓની અંદર (અજવાળા પક્ષના હાથની માફક) તિથિએની કલ્પના કરી મનુષ્યના સંચાર વિનાના પ્રદેશમાં જઈ પડ્યાસન કરી મનની પ્રસન્નતાપૂર્વક ઉજવલ ધ્યાન કરી બે હાથને કમળને ડેડાને આકારે રાખી તે હાથની અંદર કાળા વર્ણનું એક બિંદુ ચિંતવવું, ૧૬૩.
उद्घाटितकरांभोज-स्ततो यत्रांगुलीतिथौ ।
वीक्ष्यते कालबिंदुः स काल इत्यत्र कीर्त्यते ॥ १३४ ॥ ત્યાર પછી હાથ ઉઘાડતાં જે આંગળી અંદર કપેલી અંધારી