________________
તૃતીય પ્રકાશ.
વિષ વાણિજ્ય. વિષાદ્યયંત્ર-દતિહાવિરતુનઃ | विक्रयो जीवितघ्नस्य विषवाणिज्यमुच्यते ॥ १०९॥
ઝેર, હથિયાર, હળ, અરહટ્ટાદિ યંત્ર, લેતું અને હરતાલ આદિ જીવને નાશ કરનારી વસ્તુઓને વેપાર કરે તેને વિષ વાણિજ્ય કહે છે. ૧૦૯.
યંત્ર પીડન કર્મ तिलेासर्पपैरंड-जलयंत्रादिपीडनम् । दलतैलस्य च कृति-यंत्रपीडा प्रकीर्तिता ॥ ११० ॥
તલ પીલવાનાં યંત્રો, ઇક્ષુ શેરડી) પીલવાનાં, સરસવ પીલવાનાં, એરંડા પીલવાનાં, અરહટાદિ જલ ખેંચવાનાં યંત્રો અને બાળ કાઢી તેલ લેવું એ આદિનાં યંત્રો બનાવી તેનાથી આજીવિકા કરવી તે યંત્રપીડનકર્મ. ૧૧૦,
નિલંછન કર્મ नासावेधोऽङ्कनं मुष्क-च्छेदनं पृष्ठगालनम् । कर्णकंबलविच्छेदो निर्ला छनमुदीरितम् ॥ १११ ॥
જનાવરની નાસિકા વિંધવી, આંકવું, અંડ છેદો, પૃષ્ટ ગાળી નાખવી અને કાન તથા કંબલ છેદવા, આવડે આજીવિકા ચલાવવી તેને નિલ છન કર્મ કહ્યું છે. ૧૧૧.
- અસતી પોષણ सारिकाशुकमार्जार-श्वकुकुंटकलापिनाम् । पोषो दास्याश्च वित्तार्थ-मसतीपोषणं विदुः ॥ ११२ ।।
સારિકા, શુક, બીલાડી, કુતરા કુકડા, મયુર, અને દાસી પ્રમુખનું ધન કમાવા નિમિત્તે પિષણ કરવું તેને અસતી પેષણ કહ્યું છે. ૧૧૨
દવ આવે અને તળાવ સુકાવવાં. व्यसनात्पुण्यबुद्धया वा दवदानं भवेद् द्विधा । કોષ સાષિ-હોવુછવા ??રૂ .
