________________
હિંસા કરનારને આચાર્યશ્રી ઉપમા તથા શિક્ષા આપે છે. ૫
મનુષ્ય, પ્રાણીઓ, જીવનના લેભથી રાજ્યને પણ ત્યાગ કરે છે, (મૂકી દે છે.) તેને વધ કરવાથી ઉત્પન્ન થએલું પાપ આખી પૃ
થ્વીનું દાન આપે તે પણ કેવી રીતે શાંત થાય ? શાંત નજ થાય. ૨૨. હિંસા કરનારને આચાર્યશ્રી ઉપમા તથા શિક્ષા આપે છે.
वने निरपराधानां वायुतोयतृणाशिनां ॥ निघ्ननू मृगाणां मांसार्थी विशेष्यते कथं शुनः ॥२३॥ दोर्यमाणः कुशेनापि यः स्वांगे हंत दूयते ॥ निर्मतून् स कथं जंतूनंतयेन्निशितायुधैः ॥२४॥ निर्मातुं क्रूरकर्माणः क्षणिकामात्मनो धृति ॥ समापयंति सकलं जन्मान्यस्य शरीरिणः ॥ २५ ॥ म्रियस्वेत्युच्यमानोपि देही भवति दुःखितः ॥ मार्यमाणः प्रहरणैर्दारुणैः स कथं भवेत् ॥ २६ ॥
વનને વિષે રહેનારા અને વાયુ પાણી, તથા લીલા ઘાસને ખાનારાં બિચારાં નિરપરાધી હરિને મારનારા માંસના અર્થીએ કુતરાં કરતાં અધિક કેમ કહી શકાય ? અર્થાતુ નજ કહી શકાય. જે માણસ પોતાના શરીરે એક ડાભનું તૃણ વાગવાથી પથ દુભાય છે તે નિરપરાધી પ્રાણીઓને તીક્ષ્ણ હથિયારો વડે કરી શા માટે મારતા હશે ? તે ફૂર કર્મ કરનારાઓ એક ક્ષણ માત્ર વાર પિતાની તૃપ્તિ કરવા માટે આ પ્રાણીઓને આખો જન્મ નાશ કરી નાંખે છે; “અરે, તું મરી જા” એટલું કહેવાથી પણ જ્યારે પ્રાણીઓ દુઃખી થાય છે તે તેને ભયંકર શસ્ત્રોથી મારતાં કેટલું દુઃખ થતું હશે, એ માર. નાર જીવે પોતે જ વિચારવાનું છે. ૨૪-૨૭.
श्रूयते प्राणिघातेन रौद्रध्यानपरायणौ ॥ सुभूमो ब्रह्मदत्तश्च सप्तमं नरकं गतौ ॥ २७ ॥
શાસ્ત્રમાં કહેવું છે કે પ્રાણીઓના ઘાત કરવાવડે કરી રૌદ્રધ્યાનમાં તત્પર સુભૂમ અને બ્રહ્મદત્ત ચક્રવર્તીએ સાતમી નરકે ગયા છે.
વિવેચન-પૂર્વે શપુત્રશ્ય નિતિ, પુત્ર વિનાના મનુ બેની ગતિ થતી નથી; એ શ્રુતિવાક્યથી, તપથી ભ્રષ્ટ થએલા
