________________
પ્રથમ પ્રકાશ. કાર્યમાં બીજા જીવન મરણ સાથે પોતાને આત્મા પણ કર્મથી મરાય છે, બંધાય છે. તેને બચાવ પણ સાથે જ કરવાનું છે. અને ખરૂં પૂછે તે પોતાના જીવને બચાવ કરે તેજ બીજાના જીવને બચાવ છે. કારણ કે પોતે પોતાના આત્માને કર્મબંધ ન થાય તે પ્રયત્ન કરે શરૂ કર્યો કે બીજાને બચાવ થઈજ ગયે. કે. મકે બીજાને દુઃખ થાય તેવી પ્રવૃત્તિ કરવાથી પોતે કર્મથી બંધાય છે. માટેજ જોઈને ચાલવું, નિર્દોષ બોલવું નિર્દોષ આહાર લેછે અને કાંઈ લેવું મૂકવું તે સર્વે યત્નાપૂર્વક બીજા અને દુઃખ ન થાય, અને પોતાને કર્મબંબધ ન થાય તેમ કરવું કહ્યું છે. આસનાદિકમાં આદિ શબ્દથી વસ્ત્ર, પાત્ર, પાટ, પાટલાદિ કોઈ પણ વસ્તુ પોતાના ઉપયોગમાં આવતી હોય તે લેવી. તે સર્વ વસ્તુ દિવસે તે દષ્ટિથી જોઈને લેવી. સુક્ષમ જંતુ હેવાને સંભવ લાગે તે રજોહરણાદિથી પ્રમાર્જન કરીને લેવી મૂકવી. રાત્રીના વખતમાં રજોહરણથી પ્રમાર્જન કરવી, કારણ કે રાત્રે દષ્ટિથી જોવાનું બારીક રીતે બનવું અશક્ય છે. આ પ્રમાણે અદાનનિક્ષેપસમિતિ કહેલી છે. ૩૯.
– –==— –
પાંચમી ઉત્સર્ગસમિતિ, यत्नाद्यदुत्सृजेत्साधुः सोत्सर्गसमितिर्भवेत् । कफमूत्रमलपायं निर्जतुजगतीतले. ॥४०॥
સાધુ જે કફ, મૂત્ર મલ અને તેના સરખી બીજી પણ વસ્તુ જંતુ વિનાની જમીન ઉપર યતનાપૂર્વક ત્યાગ કરે તેને ઉત્સર્ગ સમિતિ કહે છે.
વિવેચન- કફ, મૂત્ર અને મલાદિ વસ્તુઓ લીલો માટી કે લીલીજમીન, વનસ્પતિવાળી જગ્યા કે કઈ પણ ત્રસ જીવાદિ યુકત જમીન ઉપર ત્યાગ ન કરવી. પણ તે સિવાયની સુકી ધૂળ રેતી કે તેવી પત્થરવાળી જમીન ઉપર ત્યાગ કરવી. દરેક ઠેકાણે કે જીવને દુઃખ ન થાય તે સિદ્ધાંત લક્ષમાં રાખવાનું છે.