Page Text
________________
ત્રીજા અદત્તાદાનવિરમણવ્રતની ભાવના. ૬૩ વિવેચન-સાધુઓએ રહેવાને માટે ઉપગવાળી જગ્યા ગૃહસ્થ પાસેથી માગી લેવી જોઈએ, એ જગ્યાને કે મુકામને અવગ્રહ કહેવામાં આવે છે. આવા અવગ્રહોનાં પાંચ માલિકે હેય છે. અને તે સર્વની આજ્ઞા મેળવી તે જમીન ઉપર રહેવું કે હાલવું ચાલવું વિગેરે કરવુ જોઈએ. આ પાંચ અવગ્રહે ઇંદ્ર ૧૦ ચકવતી, ૨. રાજા, ૩, ઘરને માલિક, ૪. અને સ્વધર્મ સાધુઓ સંબંધી કહેવાય છે. ઈદ્ર, ચક્રવર્તી રાજા અને સામાન્ય રાજાની પૃથ્વી ઉપર પોતપોતાની હદમાં ચાલવા, બેસવા, ઉઠવા માટે પ્રજાને આજ્ઞા હોય છે. તથાપિ અમુક હદમાં કે રાજ્યમાં જવા આવવાને તેણે નિષેધ કરેલો હોય તે ત્યાં સાધુઓએ જવું આવવું ન જોઈએ. જે જાય આવે તે અદત્તને (ચેરી કર્યાને) દોષ લાગે. ૧-૨-૩. ઘરનો માલિકની રજા લેવી જોઈએ, ૪. અને કોઈ પણ મુકામમાં પહેલાં મુનિઓ આવી રહ્યા હોય તેમણે ગૃહસ્થ પાસેથી અવગ્રહ યાચેલો હોવાથી તે મુકામમાં બીજા નવીન આવનાર મુનિઓએ પ્રથમ આવેલ મુનિઓની રજા મેળવીને તેમાં રહેવું જોઈએ. જો તેઓની રજા મેળવ્યા સિવાય તેમાં રહે તે સ્વધર્મી અદત્તને દોષ લાગે, પ. આ પાંચ અવગ્રહો કહેલા છે.
પ્રથમ ભાવના, વિચાર કરીને ગૃહસ્થ પાસે અવગ્રહ માગ તે છે. વિચાર કરવાનું કારણ એ છે કે આ જગ્યા અમારે લાયક છે કે કેમ ? અહી રહેવાથી અમારા જ્ઞાન ધ્યાનની વૃદ્ધિ થશે કે હાનિ? અથવા ઘરનો માલિક આગેવાન પતે ન હોય પણ તેના અનુયાયી પુત્રપુત્રી સ્ત્રી વિગેરે કુટુંબીઓ હોય તે તેની પાસેથી યાચના કરી મુકામ મેળવ્યા પછી બહારથી આવેલ ઘરના માલિકને તે વાત સંમત થશે કે કેમ ? તેની મરજી ન હોવાથી આપસમાં કલેશ તે નહિ થાય? વિગેરે પૂર્વાપર વિચાર કરી મુકામ યા જગ્યાની માગણી કરવી. અમુક વખત જવા પછી ફરી યાચના કરવી આ યાચના કરવાનું કારણ એ છે કે ગૃહસ્થને તે જગ્યાની જરૂર જણાતી હોય અને શરમથી તે બોલી શક્યું ન હોય, તે માટે ફરી યાચના કરવી. જે તેમ ન કરે અને તેની મરજી વિરૂદ્ધ ત્યાં વધારે વખત રહે તે ફરી બીજા સાધુઓને વસ્તુ મળવી
| SR No. | 006022 |
| Book Title | Yogshastra |
| Original Sutra Author | Hemchandracharya |
| Author | Kesharsuri |
| Publisher | Balchand Sakarchand Shah |
| Publication Year | 1959 |
| Total Pages | 416 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |