________________
યમના ચેાથા ભેદ
૫૭
હાય તા તે વસ્તુ ગ્રહણ કરી શકાય, અને સજીવ શિષ્યાદિને તેની પેાતાની મરજી યા તેના વડીલેાની આજ્ઞા હાય તા શિષ્યાદિપણે ગ્રહણ કરી શકાય. ૪. આ પ્રમાણે તીથ કર સબંધી, ગુરૂ સંબંધી, માલીક સબંધી અને જીવ સંબંધી એમ ચાર પ્રકારના અન્નત્તના ત્યાગ કરવા. ત્યાગીઓને દ્રવ્ય, ધનાદિ તા ગ્રહણ નજ કરાય, કેમકે દ્રવ્ય એ ત્યાગવૃત્તિના નાશ કરનાર છે, તેમ ગૃહસ્થાને ધનાદિ ઉપર મમત્વભાવ હેાવાથી તે ધન બાહ્ય પ્રાણ જેવુ છે. આવા ઘણા દાખલાએ બનેલા જોવામાં આવે છે કે ધનનો નાશ થવાથી કે ચારી થવાથી મનુષ્યેાનાં હૃદય ફાટી જાય છે અને મરણ પણ થાય છે. માટેજ શાસ્ત્રકાર કહે છે કે બાહ્ય પ્રાણ સરખું મનુષ્યાનું ધન હરણુ કરનારે તેના ખરા પ્રાણાનું હરણ કર્યું છે. ૨૨
*
ચમના ચેાથા ભેદ. दिव्यौदारिकामानां कृतानुमतिकारितैः ।
मनोवाक्कायतस्त्यागो ब्रह्माष्टादशधा मतम् ॥ २३ ॥
દિવ્ય અને ઉદ્ઘારિક વિષયાના મનથી, વચનથી અને શરીરથી કરવા, કરાવવા અને અનુમેદવાના ત્યાગ કરવા તે બ્રહ્મચર્ય અઢાર પ્રકારનુ કહેવુ છે. ૨૩.
વિવેચન—દિવ્ય એટલે દેવ સબંધી અને ઉદારિક એટલે મનુષ્ય તથા તિય ચ (જનાવર) સંબ ંધી વિષયાને ત્યાગ કરવા. ખરેખર ત્યાગ, ઈચ્છાના ત્યાગની સાથેજ રહેલે છે અને તે ઈચ્છાનો ત્યાગ અઢાર પ્રકારે ત્યાગ કરવાથી થઇ શકે છે. મનથી, વચનથી અને કાયાથી વિષય સેવન ન કરવું, મન વચન કાયાથી ન કરાવવું, અને મનથી, વચનથી અને કાયાથી વિષય સેવનારની અનુમાદના ન કરવી, આ નવ ભેદ થાય. તે નવ ભેદ દેવતાના વૈક્રિય શરીર સંબંધી અને બીજા નવ ભેદ મનુષ્ય અને તિર્યંચના ઉદ્ઘારિક શરીર સંબંધી, બેઉ મળી અઢાર ભેદ થયા. આ અઢાર ભેદે બ્રહ્મચર્ય પાલન કરવુ. આ બ્રહ્મચર્ય પાળનારના અરધા સંસાર સુખમય થઈ જાય છે. કર્મબંધનાં ઘણાં કારણેા આછાં
