________________
[૨૬૬]
શ્રી નિગોદત્રીશી–ભાષાન્તર, નામાં જેટલા આકાશ પ્રદેશ છે. તેટલી અન્યનિગોદાની સ્પર્શના વિવક્ષિત નિગાદને એક દિશિમાં હોય છે અને એ પ્રમાણે સ્વબુદ્ધિવડે છએ દિશિની સ્પર્શના વિચારી લેવી. તેની વિશેષ સમજ સ્થાપના દ્વારા જાણવી,
હવે જે નિગદ નિકૂટમાં (લેકના પ્રાન્ત ભાગમાં) રહેલી છે. તે નિગદને ત્રણ દિશિની નિગાદની સ્પશન છે, તેમાં પણ લકના પ્રાન્ત ભાગમાં રહેલી જે વિવક્ષિત નિગાદ છે. તેની જે અવગાહના છે તેને છેલ્લે જે આકાશ પ્રદેશ, (જેને જઘન્યપદ તરીકે ગણવું છે ) તે આકાશપ્રદેશને વિવક્ષિત નિગોદ સિવાય બીજી કઈ પણ દિશિની નિમેદની સ્પર્શના નથી, કારણ કે વિવક્ષિત નિગોદને પણ જે અન્ય ૩ દિશિની નિગોદની સ્પર્શના હોય છે તે પૂર્વ કહેલા ( લેકના અંતમાં રહેલા ) આકાશપ્રદેશને મુકીને રહેલી હોય છે માટે એ આકાશપ્રદેશ ઉપર તે એ આકાશપ્રદેશ જે વિવક્ષિત નિગદની અવગાહનામાં આવેલ છે, તેજ અવગાહના ઉપર જે બીજી સમાવગાહી અસંખ્ય નિગે રહેલી છે તે અસંખ્ય નિગોદમાં રહેલા અનંત જીના આત્મપ્રદેશને અમુક વિભાગ એ લોકના પ્રાન્તમાં રહેલા આકાશપ્રદેશ ઉપર છે. જેમકે,-એક નિગદને વિષે ૧૦૦ (૧ સે) જીવો કપેલા છે. એક નિંગાદાવગાહનામાં ૧૦૦૦૦ (દશ હજાર) - કાશપ્રદેશ કપેલ છે. અને એક જીવના ૧૦૦૦૦૦૦૦૦૦(સો ક્રેડ) આત્મપ્રદેશે છે, જીવના સો કેડ આત્મ પ્રદેશે. સો જીવના કેટલા? ૧૦૦૦૦૦૦૦૦૦
૧૦૦=૧૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
દશ હજાર કેડી દશહજાર આ પ્ર. દશહજારડી આત્મપ્રન્ટ તે આ પ્રકેટલા? ૧૦૦૦૦
૧૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
૧૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦ = ૧૦૦૦૦૦૦૦
= ૧૦૦૦૦ જઘન્યપદ
આટલા આત્મપ્રદેશે જઘન્યપદને વિષે ( ૧ નિગોદમાં ૧૦૦ જીવ, ૧ જીવના આત્મ પ્રદેશે ૧૦૦૦૦૦૦૦૦૦ (સો કેડ)