________________
[મહ]. શ્રી નિગોદછત્રીશી-ભાષાન્તર
રોવાર્થ-ઉત્કૃષ્ટપદમાં સૂક્ષ્મજીવપ્રદેશની રાશિમાં બાદરછોના ૧ કેડ આત્મપ્રદેશે પ્રક્ષેપવા (ઉમેરવા.) કારણકે વિવદક્ષિત સૂક્ષ્યગાળામાં બાદર ૧૦૦ જેટલાજ અવગાહ્યા છે અને તે પ્રત્યેકના લાખ લાખ પ્રદેશ ઉત્કૃષ્ટપદમાં રહેલા છે, અને તે સવ મલીને (૧ લાખ૪૧૦૦= ) ૧ કેડ આત્મપ્રદેશે થાય છે. (માટે ઉત્કૃષ્ટપદમાં ૧ ઝાડ આત્મપ્રદેશે ઉમેરવા) પુન: સર્વજીવરાશિમાંથી (ખંડોળાઓ સંબંધિ ) બાદ કરવા લાયક સંખ્યા પણ નિશ્ચય એટલી જ છે, અર્થાત ખંડોળાઓને પૂર્ણગેળા બનાવવા માટે નિયુક્ત કરાતા (ઉમેરવા પડતા) ના એટલા પ્રદેશેજ એટલે એક કોડ આત્મપ્રદેશેજ બાદ કરવા યોગ્ય છે, કારણકે તેટલા છો (૧૦૦ ) તે ખંડગાળાઓમાં વિદ્યભાન નથી. एएसि जहासंभव-मत्थोवणयं करिज रासोणं सब्भावओ अजाणिज ते अणंता असंखा वा॥३६॥
થા–એ કલ્પનાએ કપેલી રાશિઓને (લાખ-કેડ ઇત્યાદિને) અર્થાપનય (દ્રષ્ટાન દાષ્ટતનો યથાર્થ સંબંધ) એગ્ય રીતે વિચારે, અને તે અસદ્દભૂત (કપેલી) રાશિઓ તે સભાવથી (વસ્તુપણે) તે અનંત અથવા અસંખ્ય જાણવી.
ટીકા–અહિ અપનય (કલ્પેલી રાશિઓ સંબંધિ તાત્વિક રાશિઓ) તો યથા યોગ્ય સ્થાને પુર્વે દર્શાવ્યાજ છે, ત્યાં અiતા એટલે એક નિગાદમાં જીવો જે કે કલ્પનાથી) એક લાખ કહ્યા છે તોપણ (વાસ્તવિક રીતે ) અનંત છે, એ પ્રમાણે સર્વજી પણ (જે કે કલ્પનાથી ૧૦ કેડાછેડો કહ્યા છે તે પણ
૧-૨ ઉ૫દગત જીવપ્રદેશે, જઘન્યપદગત જીવપ્રદેશ અને સર્વજો , તથા એક નિગોદમાંના જ એ સર્વ અનંત છે. તથા લોકાકાશપ્રદેશ, સર્વગેળા, એક ગળામાં નિગે, અને એક નિગોદના અવગાહપ્રદેશ એ સર્વ અસંખ્ય છે.
૩ સર્વજીવો અને ઉપલક્ષણથી જઘન્ય પદ્દગત અને ઉત્કૃષ્ટપદ એ બને છવપ્રદેશે પણ અનંત છે,