________________
[૨૫૦]
શ્રી નિગોદછત્રીશી–ભાષાન્તર.
કેટલાએક ખડગાળા અને ઘણા અખડગેાળા છે, તેથી જેટલા વાવડે ખડગેાળાને સંપૂર્ણ ગાળા અનાવી શકાય તેટલા જીવા એટલે કલ્પનાએ ૧ ક્રાડ. વા ૧૦ કાડાકાડી જીવામાંથી માદ કરીએ તેટલાજ સસૂક્ષ્મનગાઢવા હોઈ શકે છે, અને એમ થવાથી ઉત્કૃષ્ટપઢગત જીવપ્રદેશ તે ૧૦ કાડાકેાડી કાયમ રહ્યા પણ સમગ્રલેાકવી સૂક્ષ્મનિાદવાની સખ્યા ૧૦ કાડાકોડીથી (૧ ક્રેાડ જેટલી ) એછી થઈ માટે એ રીતે સિદ્ધ થયુ કે સ સૂક્ષ્મજીવાથી ઉત્કૃષ્ટપઢગત જીવપ્રદેશા વિશેષાધિક છે.
વળી બીજી રીતે પણ વિશેાધિકતા છે તે આ પ્રમાણે—ખંડગાળાઓમાં ૧ ક્રેડ જીવ કમી છે, તે તે ખડગેાળાઓમાં વિગ્ર હતિએ વા ઋગતિએ જતા માઢનિગેઢ વિગેરે જે અનંતજીવા તે સૂક્ષ્મનિગેાદવાના અસંખ્યાતમા ભાગ જેટલા છે, તે માદરનિદાદિ જીવા અસત્કલ્પનાએ ૧ કાડ જેટલા ધારીએ અને તે પૂર્વોક્ત ૧ ક્રાડ જીવ જેટલા ન્યૂન ખડગાળામાં એ ૧ ક્રાડ જીવ ઉમેરી ખ’ડગેાળાએ પૂર્ણ કરીએ, તેા સર્વ નિગેાઢવા અને ઉત્કૃષ્ટપઢગત જીવપ્રદેશેાએ બન્ને તુલ્ય સંખ્યાવાળા ( ૧૦ કોડાકોડી પ્રમાણ ) થાય. એ પ્રમાણે જો તુલ્યતા થઈ તેા હવે ઉત્કૃષ્ટપદગત જીવપ્રદેશને વિશેષાધિક કઇ રીતે ગણવા? તેના ઉપાય એ છે કે એ વિગ્રહગત્યાદિવાળા ખાદરનિગેાદાદિઅન તવાથી અસ ખ્યાતમા ભાગ જેટલા ( તાપણ અન ́ત) જવા તે અધિકૃત ઉત્કૃષ્ટપઢવાળા ગાળાઓમાં જે અવગાહી રહ્યા છે તે ધારા કે ૧૦૦ મદરનાદ જીવા અવગાહ્યા છે તેના (દરેકના લાખ લાખ પ્રદેશ પ્રમાણે ) ૧ ક્રાડ આત્મપ્રદેશેા અવગાહ્યા છે તે જ્યારે ગણત્રીમાં ગણીયે ત્યારે ઉત્કૃષ્ટપદમાં ૧૦ કાડાકાડી અને ૧ ક્રેાડજીવપ્રદેશો થાય અને સ જીવે તેા ( ખડગેાળાઓને પૂર્ણ કરવા છતાં પણ ) ૧૦ કાડાકાડી જ થાય છે. એ રીતે પણ સ જીવેથી ( એટલે સૂર બાદર નિગેાદના સર્વ જીવાથી ) ઉત્કૃષ્ટપદગતજીવપ્રદેશા વિશેષાધિક જ છે.
ઉપરોક્ત સ વર્ષોંનના સાર એ છે કે પ્રથમ રીતિમાં સમગ્ર લેાકાકાશમાં વતા સસૂક્ષ્મના જીવે, અને કેવળ ઉત્કૃ૧ અહિં વિગેરે શબ્દથી સર્વ પ્રકારના ખાદરનગાદળવા ગણવા.