________________
શ્રી નિગદ છત્રીશી–ભાષાન્તર.
[૨
]
નિગદના જીથી) અસંખ્યાતમા ભાગ જેટલા હોય છે. તે ધારે કે પ્રાય: ૧ કેડ સંખ્યા જેટલા છે, તેને પૂર્વે કહેલા (દેશન) સવ જીવરાશિમાં પ્રક્ષેપીએ (શ્રી ભગવતીજીની ટીકા પ્રમાણે ૧ કેડ ન્યૂન સવજીમાં ઉમેરીએ) તો સર્વ સૂક્ષ્મનિગોદ જીવે ઉત્કૃષ્ટપદગત જીવપ્રદેશે જેટલા તુલ્ય થાય છે, છતાં પણ એક કેડ પ્રાય: સંખ્યાવાળા તે બાદરનિગોદાદિ છોથી અસંખ્યાતમા ભાગ જેટલા એટલે અસત્કલ્પનાએ ૧૦૦ છો તે વિવક્ષિત સૂક્ષ્મનિગાદવાળા ગાળાની અવગાહનામાં રહેલા છે, અને તે ગળાના દરેક પ્રદેશમાં તે ૧૦૦ જીવના દરેક ના લાખ લાખ જીવપ્રદેશે અવગાહ્યા છે તેથી લાખને ૧૦૦ વડે ગુણતાં ૧ કેડ જીવપ્રદેશે થતા હોવાથી તે ગેળાના ઉત્કૃષ્ટપદમાં પ્રત્યેક પ્રદેશમાં પ્રક્ષેપતાં પૂવે કહેલું ઉત્કૃષ્ટપદગત છવપ્રદેશનું પ્રમાણુ (સવ સૂક્ષ્મનિગદ જીથી) ૧ ક્રોડ જેટલું વિશેષાધિક થાય છે.
માર્થ-સમગ્ર કાકાશમાં જે સર્વે અખંડ નિગદગોળા હોય અને એક પણ ખંડોળો ન હોય તે લોકાકાશમાં કલ્પના તરીકે કલા ૧ લાખ અખંડગોળા (લકાકાશને નિગોદાવગાહવડે ભાગતાં) રહી શકે છે, અને તે દરેકમાં લાખ લાખ નિવેદ કલ્પતા અને દરેક નિગોદમાં લાખલાખ સૂક્ષ્મ સાધારણ શરીરી છો ગણતાં સમગ્ર કાકાશમાં સવ સૂક્ષ્મનિમેદના જી ૧૦ કેડાકેડી હેઈ શકે છે, અને ઉત્કૃષ્ટપદમાં પણ ગ્રંથકર્તાની ગણત્રી પ્રમાણે ૧૦ કલાકેડી (સૂક્ષ્મનિગદ નહિં પણ સૂર નિગાદ જેના) જીવપ્રદેશો કહ્યા છે, એ પ્રમાણે જે ઈ શકે તો સર્વ સૂત્ર નિગાદજી અને ઉત્કૃષ્ટપદગત જીવપ્રદેશ અને તુલ્ય જ હોય એમાં સંશય નથી, પરંતુ સમગ્ર કાકાશમાં કેવળ અખંડગાળા જ છે એમ નથી, કારણકે લેકની અંદરના ભાગમાં અખંડગોળા છે, અને લોકના અન્તભાગે એટલે અલોકની પાસેના લોકભાગમાં તે ખંડગોળા પણ છે, તેથી પ્રથમ ગણેલા ૧ લાખ ગાળામાં
૧-૨ ૯૯૯૯૯૯૯૯૦૦૦૦૦૦૦ છમાં. ૩ ૧૦ કેડાછેડી. ૪ ૧૦.૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦ સર્વ જીવો છે, અને ૧૦૦૦૦૦૦૦
૧૦૦૦૦૦૦૦ ઉત્કૃષ્ટપદગત જીવપ્રદેશ છે.