________________
- 11
૬] શ્રી નિગોદછત્રીશી ભાષાન્તરસુધી જન્મ મરણ કરી અવશ્ય બાદરનિગોદાણાનો ત્યાગ કરી સૂક્ષ્મનિગાદમાં અથવા તો સૂક્ષ્મબાદર એકેન્દ્રિયાદિમાં ઉત્પન્ન થાય છે. એ ઉત્કૃષ્ટસ્થિતિ કહી, અને જઘન્ય કાયસ્થિતિ તો બન્નેની અન્તમુહૂર્ત જાણવી. તથા સૂક્ષ્મ અને બાદરનિગદ બનેની એકત્ર કાયસ્થિતિ અથવા વ્યવહારરાશિનિગાદપણાની કાયસ્થિતિ ઉત્કૃષ્ટથી રા(અઢી) પુદ્ગલપરાવર્ત છે, અને જઘન્યથી અન્તર્મુહૂર્ત કાયસ્થિતિ છે.
निगोदमां भेदादिक द्वारनी प्राप्ति.
હવે નિગાદમાં ભેદ-સ્થાન-પર્યાપ્તિ-સંખ્યા-નિ-કુલ-સં9તત્વાદિ-ભવસ્થિતિ-કાયસ્થિતિ–શરીર-સંસ્થાન-દેહમાન-સમુદ્રઘાત ગતિ-આગતિ-અનંતરાપ્તિ-સમયેસિદ્ધિ-લેશ્યા-દિશિઆહાર-સંઘયણ-કષાય-સંજ્ઞા-ઇન્દ્રિય-સંજ્ઞિત્વવેદ-દ્રષ્ટિ-જ્ઞાન-દર્શન-ઉપયોગ -ત્રણઆહાર–ગુણસ્થાન-ગ-માન-પરસ્પરાસ્પબ-દિશિઅપબહુ-અંતર અને ભવસંવેધ એ ૩૭ દ્વારની પ્રાપ્તિ કહેવાય છે.
૧ –જીવના પ૬૩ ભેદમાં નિગદના ભેદ ૧ સૂક્ષ્મઅપઆંતનિગાદ, ૨ સૂક્ષ્મપર્યાપ્તનિગાદ, ૩ બાદરઅપર્યાપ્તનિગાદ અને ૪ બાદર પર્યાપ્તનિગદ એ ચાર ભેદ છે. એકેન્દ્રિયના બાવીસભેદમાંના અથવા વનસ્પતિના ૬ ભેદમાંનાજ એ ચાર ભેદ નિગેદના છે. અથવા વ્યાવહારિકનિગાદ અને અવ્યાવહારિક નિગોદ એ બે ભેદ પ્રથમ કહેવાય છે,
૨ સ્થાન–સૂક્ષ્મનિગદ સવલોકાકાશમાં આગળ આ-નિગાદ છત્રીશીમાં કહ્યા પ્રમાણે અતિનિબિડપણે વ્યાપ્ત થયેલી છે. લેકમાં એવું કેઈ સ્થાન કે કઈ આકાશ પ્રદેશ નથી કે જ્યાં સૂક્ષ્મનિગાદ ન હોય. અને બાદરનિગાદનું સ્થાન સર્વ દ્વીપસમુદ્રોમાં અને વાસ્તવિક રીતે સર્વ જળાશયમાં અને સર્વ વનસ્પતિસ્થાનમાં હોય છે. જે 19 તું તથ ત વ એટલે જ્યાં જ્યાં જળ ત્યાં ત્યાં વનસ્પતિ હોય એ વચન વિશેષત: બાદરનિગાદવનસ્પતિની અપેક્ષાએ છે. જો કે કાચા સ્વચ્છ જળમાં પણ બાદરનિગાદ દેખાતી નથી તેપણ અદ્રશ્યપણે બાદરનિગોદ અવશ્ય છે, એ