________________
[૧૯]
શ્રી નિગાદછત્રીશી—ભાષાન્તર.
ઉત્તર:—એક દીપકના તેજમાં બીજા દીપકનુ તેજ પ્રવેશ થતુ પ્રત્યક્ષ માલુમ પડે છે માટે જાણી શકાય છે કે એક પટ્ટામાં બીજો પદાર્થ પ્રવેશ કરીને પણ રહી શકે છે.
શકા—કદાચ તેમ હોય તે એક શરીરમાં એ ચાર પાંચ કે દેશ જીવ પરસ્પર પ્રવેશ કરી રહી શકે, પણ એકજ શરીર અન તવા પ્રવેશ કરી રહી શકે એમ શી રીતે સમજાય ?
ઉત્તર:—જો એક શરીરમાં એક જીવ રહ્યા અને તેજ શરીરમાં બીજો જીવ પણ રહી શકે તે તે રીતે બીજા અનેક જીવેા કેમ ન રહી શકે ? અર્થાત્ એક જીવમાં બીજો જીવ જેમ રહે તેમ ત્રીજો ચેાથા સખ્ય અસખ્ય અને અનંત જીવે પણ રહી શકે? અને જો એટલા જીવા ન રહી શકે તેા એક જીવમાં બીજો એક જીવ પણ ન રહી શકે એ સામાન્ય નિયમ છે. પુન: મીજી વાત એ છે કે જીવજ જીવમાં પ્રવેશ કરી શકે છે એમ નથી પરન્તુ રૂપી એવા પુદ્ગલેા પણ પુદ્ગલામાં પરસ્પર પ્રવેશ કરી શકે છે. એક પરમાણુમાં બીજો પરમાણુ તેમાંજ ત્રીજો પરમાણુ તેમાંજ ચાથા પાંચમા સખ્યાત અસંખ્યાત યાવત્ અનંત પરમાણુ તે વિક્ષિત એક પરમાણુમાં પ્રવેશ કરી રહી શકે છે, અને પુ ગલ તા રૂપી પદાર્થ છે તેા અરૂપી જીવમાં પરસ્પર અનંતજીવાના પ્રવેશાવગાહુ માનવા અયુક્ત નથી. જેમ ક્ષુધાવસ્થાને પમાડેલા ( જીભુક્ષિત ) પારા સેંકડા તાલા સેાનું પ્રવેશ કરી જાય છે છતાં વજન કે આકાર વૃદ્ધિ પામતા નથી. શ્રી લેાકપ્રકાશમાં કહ્યું છે કેपरमाणवादिना द्रव्ये - णैकेनापि प्रपूर्यते खप्रदेशस्तथाद्वाज्या-मपि ताच्यां तथा त्रिभिः ॥ १ ॥
અ:—એક આકાશ પ્રદેશ એક પરમાણુવડે પણ પૂરાયછે, તથા એ પરમાણુવડે પણ પૂરાય છે, તેમજ ત્રણ પરમાણુવડે પણ પૂરાય છે.
अपि द्रव्यशतं मायात्तत्रैवैकप्रदेशके ।
मायात् कोटिशतं मायादपि कोटिसहस्रकं ॥२॥
