________________
निगोद स्वरूप
૩
લેાકમાં સૂક્ષ્મ એકેન્દ્રિયજીવા અને માદર એકેન્દ્રિયવા પાંચ પાંચ પ્રકારના કહેલા છે. ૧ સૂક્ષ્મપૃથ્વીકાય, ૨ સૂક્ષ્મઅકાય, સૂક્ષ્મઅગ્નિકાય, ૪ સૂક્ષ્મવાયુકાય, અને ૫ સૂક્ષ્મવનસ્પતિકાય, એ પાંચ પ્રકારના સૂક્ષ્મ એકેન્દ્રિય છે, તથા ૧ બાદરપૃથ્વીકાય, ૨ ખાદર અપ્લાય, ૩ દરઅગ્નિકાય, ૪ માદરવાયુકાય, અને પ્ બાદરવનસ્પતિકાય એ પાંચ પ્રકારના ખાદર એકેન્દ્રિય છે, એમાં માદર વનસ્પતિકાય એ પ્રકારની છે. ૧ ભાદર પ્રત્યેકવનસ્પતિકાય
અને માદર સાધારણવનસ્પતિકાય, એ પ્રમાણે હાવાથી બાદરએકેન્દ્રિયા ૬ પ્રકારના પણ ગણ્યા છે. સૂક્ષ્મવનસ્પતિમાં સૂક્ષ્મપ્રત્યેકવનસ્પતિ અને સૂક્ષ્મ સાધારણવનસ્પતિ એવા એ ભેદ નથી, પરન્તુ કેવળ સૂક્ષ્મ સાધારણવનસ્પતિરૂપ એકજ ભેદ હાવાથી સૂક્ષ્મએકેન્દ્રિયના ૬ ભેદ હેાતા નથી. એ ૧૧ પ્રકારના એકેન્દ્રિયવેામાંથી—
१ सूक्ष्म (साधारण) वनस्पति १ बादर साधारण वनस्पति
એ એ પ્રકારના એકેન્દ્રિયાને નિગેાદ તરીકે ગણી શકાય છે. કારણ કે નિગેાઢનાં નિર્-સાધારળવનસ્પતિ- અને અનંતાય એ ત્રણ એકા વાચક પર્યાયશબ્દો ( એક અવાળાં નામ ) છે. ( આગળ વનમાં એ ત્રણ નામમાંથી ફાઈ પણ નામના ઉપયાગ કરવામાં આવે તે ત્યાં વ્યામાહ ન કરવા.
શકા—વનસ્પતિમાં સાધારણપણું અથવા અનંતકાયપણું કહેા છે, તે પૃથ્વીકાયમાં સાધારણપણું અથવા અનંતકાયપણુ નહિ તેનું કારણ શું ?.
ઉત્તર:-વનસ્પતિઓમાં કેટલીક વનસ્પતિઓ એવી છે કે જેના એક શરીરમાં એકજ જીવ છે અને કેટલીક વનસ્પતિએ એવી છે કે જેના એક શરીરમાં અન’તજીવ છે, જે વનસ્પતિ એક
