________________
બન્ધછત્રીશી–ભાષાન્તર
૧૫૭]
ત્યાં પહેલે સમયે સબન્ધક થાય, એ પ્રમાણે વૈકિયના પહેલા સર્વબન્ધથી બીજા સબન્ધનું ઉત્કૃષ્ટ અખ્તર અનન્તકાળ પ્રમાણ પ્રાપ્ત થાય છે, | વૈકિયના દેશબન્ધનું જઘન્ય અન્તર ૧ સમય અને ઉત્કૃષ્ટ અન્તર અનન્તકાળ પ્રમાણ છે તેની સમજ પૂર્વે કહ્યા પ્રમાણે જ જાણવી.
આહારકને સબન્ધ (જઘન્યથી અને ઉત્કૃષ્ટથી પણ) ૧ સમય છે, કારણકે આહારકશરીરની રચના કરવાના પહેલા સમયેજ સર્વબબ્ધ હોય છે (પરનું દારિકશરીરજીવ જે સ્વભાવના અત્યસમયે અને દેવાદિપરભવના પ્રથમ સમયે એમ બે સમય વૈકિયને સબન્ધ હોય છે તેમ નહિં.).
આહારકને દશબજો જઘન્યથી અને ઉત્કૃષ્ટથી પણ અન્તમુહૂર્તમાત્ર છે, કારણકે અન્તર્મદૂત્ત બાદ અવશ્ય ઔદારિકશરીરનું ગ્રહણ હોય છે,
આહારકશરીરના સબન્ધનું જઘન્ય અંતર અંતર્મુદ્દત છે તે આ પ્રમાણે-મનુષ્ય આહારકશરીરની પ્રાપ્તિના પહેલા સમયે સર્વ બન્ધક થઈ ત્યારબાદ અતિમુહુર્ત સુધી આહારકાના દેશબન્ધ)માં રહીને દારિક શરીરનું ગ્રહણ કરે, તે ઔદારિક શરીરમાં પણ અન્તમુદ્દત રહીને પુન: પશુ આહારકશરીર બનાવવામાં કારણરૂપ સંશયાદિ ઉત્પન્ન થયે છતે પુન: પણ આહારકશરીર રચે તે વખતે પહેલે સમયે સબન્ધક હોય એ પ્રમાણે આહારકના સર્વબનું અત્તર અન્તર્મુહૂર્ત છે. અહિં બે અન્તર્મદૂત મળીને પણ એકજ અન્તમુહૂર્ત ગણવું.
૧ વૈક્રિયપણાને પ્રાપ્ત કરતા ઓદારીકશરીરી જીવ વૈક્રિય રચવાના પહેલે સમયે સર્વબન્ધક થઈ બીજે સમયે દેશબન્ધક થઈ તુર્ત મરણ પામી દેવભવમાં અથવા નારકભવમાં જુગતિએ ઉત્પન્ન થઈ પ્રથમ સમયે વૈ૦ ને સર્વબન્ધ કરી બીજે સમયથી દેશલબ્ધ પ્રારંભે છે, માટે વૈ૦નું દેશબન્ધનું જ અન્તર ૧ સમય છે. તથા વૈક્રિયદેસબન્ધક ઔદારીકશરીરી અથવા દેવ વા નારક કાળ કરી અનન્તકાળ સુધી વનસ્પતિ આદિ ઔદારિકશરીરમાં ભ્રમણ કર્યા બાદ વૈદિયદેહની પ્રાપ્તિ થાય તે વૈક્રિયના દેશબન્ધનું ઉત્કૃષ્ટ અન્ડર અને તકાલ પ્રમાણ જાણવું.