________________
૫ગલ છત્રીશી-ભાષાન્તર,
[૫]
થાય. તેમાં એક તો એ કાપ્રદેશાવગાહીસ્કન્ધોને. અને બીજે બે બે આકાશપ્રદેશાવગાહીસ્કન્ધોને તથા ત્રિપ્રદેશિક સ્કન્ધાના ક્ષેત્રાવગાહની અપેક્ષાએ ૩ રાશિ (ત્રણ વિભાગ) થાય. તેમાં એક તે એક પ્રદેશાવાહીસ્કોન, બીજે બે બે પ્રદેશાવગાહી સ્કોનો, અને ત્રીજી રાશિ ત્રણત્રણ પ્રદેશાવાહીસ્કોને, તથા ચતુ:પ્રદેશમસ્કંધના ચાર રાશિ (ચાર વિભાગ ) થાય છે, તેમાં પહેલો રાશિ એકેઆકાશપ્રદેશવગાહીસ્કંધોને, બીજો બે બે આકાશપ્રદેશાવગાહીસ્કંધોને, ત્રીજે રાશિ ત્રણત્રણ આકાશપ્રદેશાવગાહી સ્કંધન, અને ચોથા રાશિ ચાર ચાર આકાશપ્રદેશાવાહીસ્કંધનો એ પ્રમાણે પંચપ્રદેશી કંધોના ૫ રાશિ યાવત (સંખ્યપ્રદેશીસ્કંધોના સંખ્યાતરાશિ), અસંખ્યપ્રદેશ સ્કંધોના અસંખ્ય રાશિ અને અનન્તપ્રદેશી સ્કંધોના અનન્તરાશિ (અનાવિભાગ) નહિં પણ અસંખ્યરાશિ થાય છે, કારણકે લોકાકાશને સમગ્રપ્રદેશ સર્વ સિદ્ધાન્તોમાં અસંખ્યાતજ કહેલા છે. એ પ્રમાણે દ્વિપ્રદેશથી પ્રારંભીને અનન્તપ્રદેશી સુધીના જે સર્વસ્કન્ધો છે, તેમાં જે એકેક આકાશપ્રદેશાવગાહી સ્કંધો છે તે બાદ કરતાં બાકીના સર્વે અનન્તસ્કન્ધો કે જે બે ત્રણ ઈત્યાદિ અનેક આકાશપ્રદેશમાં અવગાહેલા છે તે સર્વ ક્ષેત્રથી સપ્રદેશીપુગ ગણાય છે, જે ૨૨
અવતરણ–પૂવગાથામાં સેવા પ્રદેશ યુગલોથી ક્ષેત્રપ્રદશીપુદ્ગલા અસંખ્ય ગુણ કહ્યા તે એક પ્રદેશાવાહી સિવાયના શેષ અવગાહનાવાળા પુગલોની ગણત્રીથી કહ્યા, પરંતુ શેર અવગાહુનાવાળા પુદ્ગલ કયા ગણવા? અને શા કારણથી અસંખ્યગુણ છે તે (પૂર્વગાથામાં કહ્યું નથી માટે) આ ગાથામાં કહે છે, ते पुण दुपएसोगाहणाइआ सबपुग्गलासेसा ते अ असंखिजगुणा, अवगाहणठाणवाहुल्ला ॥२३॥
જાથાર્થ –( રરમી ગાથામાં રક્ષાવાળા એટલે ક્ષેત્રાપ્રશીથી અવગાહનાવાળા અને કહ્યું તેના અર્થ જણાવવા માટે