________________
તે ધર્મોને પ્રાપ્ત કરાવનારા પૂ. ગુરુભગવન્તનો પણ ત્યાગ કરવો જોઈએ ને? આ શંકાનું સમાધાન કરાય છે :
गुरुत्वं स्वस्य नोदेति, शिक्षासात्म्येन यावता ।
आत्मतत्त्वप्रकाशेन, तावत्सेव्यो गुरूत्तमः ॥८-५॥ “જ્યાં સુધી ગ્રહણશિક્ષા અને આસેવનશિક્ષા આત્મસાત્ કરવા વડે આત્મતત્ત્વના પ્રકાશથી પોતાનું ગુરુત્વ પ્રગટ થતું નથી, ત્યાં સુધી ગુરુઓમાં ઉત્તમ એવા ગુરુભગવન્તનો ત્યાગ ન કરતાં તેઓશ્રીની સેવા કરવી જોઈએ.” ગ્રહણશિક્ષા અને આસેવનશિક્ષા દ્વારા જે મુમુક્ષુ આત્માએ જ્ઞાન અને આચારને પ્રાપ્ત કર્યા છે, તે સ્વયં પોતાની મેળે પોતાની જાતને અસત્ પ્રવૃત્તિથી દૂર રાખી શકે છે અને સ–વૃત્તિમાં પ્રવર્તાવી શકે છે. ગ્રહણ-આસેવન શિક્ષાને આત્મસાત્ બનાવનારા મુમુક્ષુઓને બીજાના ઉપદેશની અપેક્ષા રહેતી નથી. કોઈવાર આત્મસાત્ કરેલી શિક્ષાવાળા આત્માઓને પોતાની સાધનામાં આનંદ ન આવે અને તેથી સાધનામાં શૈથિલ્ય આવે ત્યારે પૂ.ગુરુદેવશ્રીના પરમતારક ઉપદેશની આવશ્યકતા ઊભી થતી હોય છે. પરંતુ પોતાની સાધનાથી જેમને આત્મતત્ત્વનો પ્રકાશ પ્રાપ્ત થાય છે, તેમને એવો પ્રસિદ્ગ આવતો નથી. કારણ કે અનન્તસુખમય એવા આત્મસ્વરૂપના વિષયમાં સંશય, ભ્રમ અને સ્પષ્ટતાના અભાવ સ્વરૂપ-અનધ્યવસાયને દૂર કરીને સ્પષ્ટ નિશ્ચય કરી લીધો હોવાથી આવા આત્માઓને પોતાની સાધનામાં ક્યારે પણ આનંદ આવે નહિ- એવું બનતું નથી. જેમ જેમ આનંદ વધતો જાય તેમ તેમ પ્રમાદ દૂર થતો જાય અને જેમ જેમ પ્રમાદ દૂર થતો જાય તેમ તેમ આનંદ વધતો જાય. તેથી પ્રમાદને દૂર કરવા માટે પણ પૂ.ગુરુદેવના ઉપદેશની આવશ્યકતા રહેતી નથી.
પરન્તુ આવી સ્થિતિ જ્યાં સુધી મુમુક્ષુને પ્રાપ્ત થતી નથી, ત્યાં સુધી તેને પૂ.ગુરુભગવન્તની નિશ્રામાં જ રહેવું જોઈએ. કોઈ પણ રીતે તેઓશ્રીનો ત્યાગ કરવો નહિ. તેઓશ્રીમદ્ તત્ત્વના ઉપદેશ સ્વરૂપ અંજનના પ્રયોગ દ્વારા આત્માના અનુભવના સુખનો અનુભવ કરાવે છે. તે પૂ.ગુરુભગવન્તની કૃપા અગાધ છે, જેથી પરમઅમૃતના આસ્વાદનો અનુભવ થાય છે. પરમપદની પ્રાપ્તિ ન થાય ત્યાં સુધી તેઓશ્રીનાં પરમતારક ચરણોના શરણે રહેવું જોઈએ. જે મુમુક્ષુ કાયમ માટે ગુરુકુલવાસને છોડતા નથી, તેઓ ધન્ય છે. કારણ કે તેથી તેઓ જ્ઞાનના ભાજન બને છે અને તેમનું દર્શન તથા ચારિત્ર નિર્મળ-સ્થિર બને છે. આથી જ તત્ત્વજિજ્ઞાસુ એવા
(૭૬)