Page Text
________________
તેને દમ કહેવાય છે અને લોભનો અભાવ એ સન્તોષ છે. આપણા શુદ્ધસ્વરૂપની પ્રાપ્તિમાં એકાન્ત સહાયક બનનારા શીલાદિ ગુણો વાસ્તવિક બન્યુ છે. અનાદિકાળથી કલ્યાણનાં દર્શન પણ નહિ પામેલા આપણને કલ્યાણના ભાજન બનાવવાનું કાર્ય શીલાદિ ગુણો કરે છે. દુઃખમાં સહાય કરે અને સુખમાં ભાગ ના પાડે તે વાસ્તવિક બન્યું છે. બાકીના તો નામના બન્યુ છે. પત્ની અને જ્ઞાતિજનોના ત્યાગને ઉદ્દેશીને જણાવાય છે :
कान्ता मे समतैवैका, ज्ञातयो मे समक्रियाः ।
बाह्यवर्गमिति त्यक्त्वा, धर्मसंन्यासवान् भवेत् ॥८-३॥ “એક સમતા જે મારી પત્ની છે અને સમાનક્રિયાવાળા સાધુઓ મારા જ્ઞાતિજનો છે-એમ માનીને બાહ્ય (લૌકિક) સ્વજનાદિ સમુદાયનો ત્યાગ કરીને ગૃહસ્થધર્મનો ત્યાગ કરવાવાળા થવું જોઈએ.” સ્વસ્વરૂપને સિદ્ધ કરવામાં તત્પર એવા મુમુક્ષુ માટે સમતા પત્નીતુલ્ય છે. રાતદિવસ તત્ત્વાવલમ્બને જીવનારા આત્માઓ માટે રમણ કરવા યોગ્ય હોવાથી સમતાને કાન્તા તરીકે વર્ણવી છે. સમતા જતી રહે અને મમતા આવી જાય તો તત્ત્વનું આલમ્બન પણ જતું રહે. ઈષ્ટાનિષ્ટ, પ્રતિકૂળઅનુકૂળ, સુખ-દુ:ખ... ઇત્યાદિ દ્વન્દ્રોમાં સમપરિણામ રાખવા સ્વરૂપ સમતા છે, જે તત્ત્વના અવલમ્બનથી પ્રાપ્ત થાય છે અને સમતાના કારણે જ એ અવલમ્બન ટકી રહે છે. સ્વસ્વરૂપના જ્ઞાતાઓને ખરેખર જ સમતા ગુમાવવાનું કશું જ કારણ નથી. જ્ઞાનના કારણે તેઓશ્રીને સ્વપરનો વિવેક પૂર્ણપણે હોય છે. તસ્વાતત્વનો સ્પષ્ટ ખ્યાલ હોવાથી તેઓશ્રીની સમતા ટકી રહે છે, એટલું જ નહિ, તે ખૂબ જ ઢ બને
આવી જ રીતે મારી જેમ જ સાધુપણાની કિયાને કરનારા પૂ. સાધુભગવન્તો મારા જ્ઞાતિજનો છે. તેઓ સતત આત્મીયભાવે બધી જ રીતે મારું ધ્યાન રાખતા હોય છે. પ્રમાદને દૂર કરી ક્રિયામાં હું અપ્રમત્ત બનું એનો એ મારા જ્ઞાતિજનો ચોક્કસ ખ્યાલ રાખે છે. આ પ્રમાણે પારમાર્થિક માતાપિતા, બધુઓ, કાન્તા અને જ્ઞાતિજનોના આશ્રયે રહીને લૌકિક એવાં માતા-પિતાદિનો ત્યાગ કરી લૌકિક એવા ગૃહસ્થધર્મના ત્યાગી બનવું જોઈએ. ધર્મને સારી રીતે મૂક્વો અર્થી એકવાર મૂકી દીધા પછી બીજી વાર પાછો લેવો ના પડે – એ રીતે ધર્મને મૂક્યો તે ધર્મસંન્યાસ છે. ઔદયિકભાવે પ્રાપ્ત થયેલા બાહ્ય પરિવારનો ત્યાગ કરી ક્ષયોપશમભાવે પ્રાપ્ત થનારા પરિવારના
-(૭૪)
| SR No. | 006013 |
| Book Title | Gyansara Prakaran Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chandraguptasuri |
| Publisher | Anekant Prakashan Jain Religious Trust |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 156 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 11 MB |