________________
- જળ-ચક્કીનું પરાક્રમ ડૉન કિવકસોટે સરગોસા પહોંચવાની ઉતાવળ ન હોવાથી, રસ્તામાં વચ્ચે એબ્રો નદી જોતા જવાનો વિચાર કર્યો હતો. બે દિવસની નિવેદન મુસાફરી બાદ તેઓ એ નદીને કિનારે આવી પહોંચ્યા. નદીકિનારાની હરિયાળી, અને ધીરગંભીર ગતિએ વહેતું નદી- મેલબક પાણી, – એ બધા દેખાવે ડૉન કિવકસોટના અંતરની પ્રેમ-તૃષા ફરીથી જાગ્રત કરી મૂકી.
નાઈટ ઊભા ઊભા એ બધો મનોરંજક દેખાવ જોઈ રહ્યા હતા, તેવામાં તેમણે હલેસાં-દોરડાં વિનાની એક ખાલી હોડી કિનારે બાંધેલી જોઈ. તેમણે આસપાસ નજર કરી જોઈતથા કોઈ માણસને તે હોડી , તરફ કે હોડી પાસે ન જોતાં, તે ઘોડા ઉપરથી નીચે ઊતરી પડયા. તેમણે સાન્કોને પણ તેના ગધેડા ઉપરથી ઊતરી, બંને પ્રાણીઓને કોઈ ઝાડના થડ સાથે જલદી જલદી બાંધી દેવા ફરમાવ્યું.
સાન્કોએ પૂછયું, “માલિક, શું છે?”
ડૉન કિવકસોટે કહ્યું, “પ્રાચીન ગ્રંથોમાં અનેક જગાએ લખેલું છે કે, કોઈ નાઈટ ભયંકર સંકટમાં સપડાયો હોય, અને તેનું રક્ષણ થાય તેવો કશો ઉપાય ન દેખાય, ત્યારે તે નાઈટના સંરક્ષક ઋષિ આકાશમાર્ગે આવી, તેને બચાવી શકે તેવા બીજા નાઈટના રસ્તામાં, તેને ઝટ તે સંકટની જગાએ પહોંચાડે તેવું જાદુઈ વાદળ કે હોડી મૂકી દે છે: સ્થળરસ્તે તે જગાએ પહોંચાય તેવું હોય તો વાદળ આવે છે, અને જળ-રસ્તે પહોંચાય તેવું હોય તો હોડી આવે છે. આપણા માર્ગમાં આ હોડી છે, એટલે આપણે સાત સમુદ્ર પાર કોઈ જગાએ જવાનું છે, એ નક્કી છે.”
સાજોએ કહ્યું, “માલિક, હું કશું કહેવા જાઉં છું એટલે તરત તમે મને મૂરખ-ગધેડો કહેવા માંગો છો તથા ભાલાના દંડા વડે ઠોકવા તૈયાર
૧૯૮