________________
ડૉન કિવકસોટનું પ્રેમ-શૌર્ય
૧૩૧
કારણકે તમારા પિતાએ ભવિષ્ય ભાખ્યું છે તેમ, – હું તમારા દુશ્મનનો, અર્થાત્ પેલા અત્યાચારી રાક્ષસનો નાશ કરી, તમને તમારી ગાદી ઉપર જરૂર બેસાડીશ; પરંતુ એક વાર ગાદીએ બેઠા પછી તમારી જાતનું સમર્પણ કોને કરવું એ તમારી પોતાની મરજીની વાત રહેશે; કારણકે હું તો લેડી ડુલિસિનયાને વેચાઈ ગયેલો તેમના પ્રેમથી ખરીદાઈ ગયેલો તુચ્છ ગુલામ છું, અને રહેવાનો.”
સાન્કો પોતાના માલિકની આવી મૂર્ખામી બદલ તરત વિરોધ ઉઠાવવા ગયો અને તેમાં તે ડુલસિનિયા વિષે અપમાનભર્યા બેએક શબ્દો બોલી ગયો, અને રાજકુમારી મિકોમિકોના જેવી પરમ સુંદરીને જ પરણવા આગ્રહ કરવા ગયો; પરંતુ ડૉન ક્વિકસોટે ગુસ્સે થઈ તેને પોતાના ભાલાના દાંડાના એવા બે ઝપાટા ઠોકી દીધા કે, તે બિચારો તરત જમીન ઉપર તૂટી પડયો. પણ પછી તરત ઊઠીને ઊભો થઈ ડૉરોધિયાના ઘોડા પાછળ ઊર્જા રહીને બોલવા લાગ્યો, “અરે, માલિક, આમ સ્વર્ગમાંથી વસેલાં આવાં મહારાણીને પરણવાનું છોડી દેશો, તો પછી રાજા કેમ કરીને બનશો? એક વાર આમને પરણીને રાજા બન્યા પછી, તમારે લેડી ડુલસિનિયાની પાસે કે સાથે રહેવું હશે તો તમને કોણ રોકવાનું છે? રાજાઓને તો દુનિયાને દરેક ખૂણે એક એક પ્રેમિકા હોય જ છે વળી. અને આ લોકોના હબસીઓના દેશમાં તો રાજાને બસો બસો – પાંચસો પાંચસો રાણીઓ હોય છે.”
પણ ડૉરોધિયાએ હવે સાન્કોને સમજાવી, પોતાના માલિક પાસે જઈ તેમની માફી માગવાનું કહ્યું. કારણકે, ( તેણે તેને કાનમાં કહ્યું તેમ,) “એ બધી બાબત માટે અત્યારથી તકરાર કરવાની શી જરૂર છે? વખતનાં વાજાં વખતે ઘણાંય વાગશે!”
સાન્કોએ સાનમાં સમજી જઈ, ડૉન વિકસોટ પાસે પહોંચી જઈ તેમની માફી માગી; અને ડૉન કિવકસોટે પણ હવે તેને લેડી ડુલિનિયા સાથેની તેની મુલાકાતનો અહેવાલ પોતાને વિગતે સંભળાવવા કહ્યું. સાન્કોએ પોતાની અક્કલમાં આવે તે રીતે બધું બરાબર ગોઠવીને કહી બતાવ્યું: કદાચ હમણાં જ પડેલા બે ફટકાથી તેનું મગજ જરા તેજ પણ બની ગયું હશે !