________________
ગુરુ અને શિષ્ય થોડા દિવસ પછી ભક્તોએ ભગવાન નિત્યાનંદને પૂછ્યું કે ગાંવદેવીમાં જે મંદિર બાંધ્યું છે તેમાં કઈ મૂર્તિની પ્રતિષ્ઠા કરવી ? એમણે ઉત્તર આપ્યો : ““મુક્તાનંદ.'' અને ભગવાન નિત્યાનંદના આદેશ મુજબ તે ભક્તો મંદિરની ઉદ્ઘાટનવિધિની તૈયારી કરવા લાગ્યા. તા. ૧૬મી નવેમ્બર, ૧૯૫૬ને રોજ મંદિર માટે બંધેલી ઓરડીમાં વૈદિક મંત્રોના ઉચ્ચાર સાથે પૂજાવિધિ કરીને તથા લોકોમાં પ્રસાદ વહેચીને સ્વામી મુક્તાનંદને પ્રસ્થાપિત કરવામાં આવ્યા. આ રૂમ સ્વામીજીનો નિવાસખંડ બન્યો. ધીમે ધીમે સ્વામીજીની દેખરેખ હેઠળ આ સ્થળનો વિકાસ થવા લાગ્યો. સ્વામી મુક્તાનંદને લોકો હવે ‘બાબા'ના હુલામણા નામથી બોલાવવા લાગ્યા. હવે પછી આપણે પણ એમનો ઉલ્લેખ “બાબા' તરીકે કરીશું.
૬. ગુરુ અને શિષ્ય
બાબાની સાધના સંપૂર્ણ થઈ હતી છતાં તેઓ તેનો દેખાવ કરતા નહીં, અને ભગવાન નિત્યાનંદના એક સીધાસાદા સામાન્ય શિષ્યની પેઠે વર્તતા. ગુરુ-શિષ્ય વચ્ચે કેવો સંબંધ હોઈ શકે તે બાબા આ સમયે ભગવાન નિત્યાનંદ સાથે કેવી રીતે રહેતા હતા તે ઉપરથી માલુમ પડે છે. જેઓને આ બેની વચ્ચેનો સંબંધ અને વહેવાર જોવા મળ્યો છે તેમને માટે એ અનુપમ લહાવો છે. બાબા શ્વેદના કેટલાક જાણીતા શ્લોકોનું હંમેશાં પુનરુચ્ચારણ કરતાઃ ““જે અનુશાસન પાળે છે, તે જ શાસન કરી શકે છે.'' બાબા આનો અર્થ ભક્તો સમક્ષ એ રીતે કરી બતાવતા કે જે