________________
૧૦
પૂજ્ય શ્રીમોટા અમદાવાદમાં ગૂજરાત વિદ્યાપીઠની સ્થાપના કરી. ચુનીલાલ ભગત વિદ્યાપીઠના વિદ્યાર્થી બન્યા. ખર્ચ માટે એમણે આચાર્યશ્રી પાસે સફાઈકામ માગી લીધું. ‘નવજીવન'ની નકલો વેચવાનું કામ દર અઠવાડિયે મળી રહેતું અને તેમાંથી માંડ ખાધાખોરાકીનો ખર્ચ નીકળતો.
ગાંધીજી એક વાર વિદ્યાપીઠની મુલાકાતે આવ્યા. વિદ્યાર્થીઓને સંબોધતાં તેમણે કહ્યું કે, “તમે બધા જ કૉલેજ છોડી દેશના કામ માટે લાગી જાઓ અને ગામડાંમાં જઈ ગ્રામજનોને દેશની પરિસ્થિતિ સમજાવો. તમે એક ડિગ્રીનો મોહ છોડી બીજી ડિગ્રીના મહિને વળગ્યા છો. તમને યોગ્ય લાગે તો વિદ્યાપીઠનું શિક્ષણ છોડી દેશના કામ માટે જાઓ.'
ગાંધીજીના આદેશાત્મક સૂચનની અસર ઘણા વિદ્યાર્થીઓને થઈ. ચુનીલાલને તો આ અપીલ સ્પર્શી ગઈ. તેમણે તો ગામડાંમાં જઈ સેવા કરવાનો નિર્ધાર કર્યો. ગામડાંના કાર્યની રૂપરેખા હજુ નક્કી થઈ ન હતી. ચુનીલાલને તેથી ફરી વિદ્યાપીઠમાં આવવું પડ્યું. વિદ્યાપીઠમાં સ્નાતક થવાને વાર હતી
ત્યાં ગાંધીજીનો ફરી વિદ્યાર્થીઓ માટે આદેશ આવ્યો અને યુવાનો વિદ્યાપીઠનું શિક્ષણ છોડી ગાંધીજીના રચનાત્મક કાર્યક્રમને અમલી બનાવવા સૌ લાગી ગયા.
ચુનીલાલ હરિજનસેવાના કાર્યમાં લાગી ગયા. ગાંધીજીએ તો અસ્પૃશ્યતાના કલંકને દૂર કરવા ઝુંબેશ શરૂ કરી. ગાંધીજી તો કહેતા કે અસ્પૃશ્યતા એ હિંદુ ધર્મનું કલંક છે - તેથી જ ચુનીલાલને તો એ કામ પસંદ પડ્યું. નડિયાદના હરિજન આશ્રમમાં જોડાયા. અંત્યજ સેવામંડળે સ્થાપેલ આશ્રમની