________________
મહામોહ-નિવારક સાયંત્ર રૂ૫ ૪૩ અંતઃકરણની અતિ નિર્મળતા શુદ્ધિ આદિને માટે ન્યાયોત્પાર્જિત ધનનું દાન કર્તવ્ય છે. ૨૧
ભૂખે કો કછુ દીજિયે, યથાશક્તિ જો હોય,
તા ઉપર શીતલ બચન, લખો આતમા સોય. ૨૨ અનાદિના ઈચ્છુકને યથાશક્તિ કાંઈ પણ આપવું જોઈએ. જે વસ્તુ પોતાની પાસે હોય, અથવા જે પ્રાપ્ત કરી શકાય તેમ હોય, તેના દાનની સાથે મધુર વચનનું પણ દાન કરો, કેમ કે જે સત્પાત્ર અતિથિ ભિક્ષુ આદિને દાન આપો, તેને ઈશ્વરસ્વરૂપ અથવા પોતાના આત્મસ્વરૂપ માનો. પોતાનાં સુખદુ:ખ તુલ્ય તેના સુખદુઃખને જાણીને તેના દુઃખના નિવારણ માટે તેને સુખ આપો તેથી તે પુણ્યકર્મ છે. પરંતુ સૌથી મોટું પુણ્ય પરોપકાર છે. ૨૨
પુણ્ય બડા ઉપકારક હૈ, સબ કે ઉપર ભાખ,
જીવ દયા ચિત રાખિયે, વેદ પુરાણ હું સાખ. ૨૩ નિષ્પક્ષ રીતે સર્વ પ્રાણી ઉપર ઉપકારક તે મોટું પુણ્ય છે. પક્ષપાત, અવિવેક તથા મોહથી તો સર્વ પ્રાણી સ્વભાવથી જ પર ઉપકાર કરે છે. તે સ્વાભાવિક પ્રવૃત્તિ છે. સર્વ પ્રાણી પોતાનાં બાળકોનું પાલન કરે છે. તેથી જીવો ઉપર દયા રાખી દયાથી પરોપકાર, અન્યની રક્ષા આદિ કરો તો તે મહાન પુણ્ય રૂપ છે તેથી પુણ્યાર્થીને માટે હિંસાનો ત્યાગ કર્તવ્ય છે. ૨૩
હિંસા હી બડ પાપ હૈ, તિહિ સમાન નહીં કોય,
લેખા માંગે ધર્મ જબ, તબ સબ નૌબત હોય. ર૪ હિંસા ઘણું મોટું પાપ છે. અસત્યાદિ તેની તુલનામાં અલ્પ છે. કેમ કે અસત્ય ભાષણાદિ પણ હિંસાજનક હોવાથી જ પાપરૂપ