________________
ગુરુ નાનક દશાંશ ભાગ લેવાનું પણ ઠરાવ્યું.
ગુરુના કેટલાક વિરોધીઓએ ગ્રંથસાહેબ'માં કેટલાંક વાંધાભર્યા લખાણો છે કહી અકબર બાદશાહની કાનભંભેરણી કરી, પરંતુ અકબરશાહને એવું લાગ્યું નહીં. અકબરશાહ પછી જહાંગીર ગાદીએ આવ્યો. તેણે ગુરુદેવને 'ગ્રંથસાહેબમાંથી કેટલાક ભાગ કાઢી નાખવા કહ્યું. ગુરુદેવે આ સૂચનનો ઈન્કાર કર્યો અને સંઘર્ષનો પ્રારંભ થયો. જહાંગીરે ગુરુનો બે લાખ રૂપિયા દંડ કર્યો. ગુરુએ દંડ ભરવા ઈન્કાર કર્યો. જહાંગીરે ગુરુને કેદ કરી લીધા અને પછીની વાત જાણીતી છે. ગુરુએ શહીદી વહોરી લીધી. શીખ ધર્મનું સત્તા સાથેનું આ મહત્ત્વનું ઘર્ષણ. જો જહાંગીરે ગુરુ સાથે વિવેકપૂર્વક કામ લીધું હોત તો ભારતનો ઇતિહાસ કાંઈક જુદો જ હોત. . . પણ વિધિને એ મંજૂર ન હતું. શીખ કોમ લડાયક કોમમાં પરિવર્તન પામી એમાં જહાંગીરનો મોટો હાથ હતો એની ના કહી શકાય નહીં. તેણે શીખ ગુરુને પીડા આપી પીડા વહોરી.
છઠ્ઠા ગુરુ હરગોવિંદજીએ હરિમંદિરમાં સિંહાસન બનાવડાવ્યું. પોતાની જાતને બાદશાહ કહેવડાવવા લાગ્યા. તેમણે પંચગુરુને થયેલ અન્યાયના પ્રતિકાર માટે પ્રતીકરૂપે શસ્ત્રો ઉપાડ્યાં અને શિષ્યોને શસ્ત્રસજ્જ થવા હાકલ કરી. શાંતિપ્રિય શીખોને શૌર્ય અને સાહસના પાઠ પઢાવ્યા. લશ્કર રાખ્યું. કિલ્લા બાંધ્યા. મોગલો જોડે ટક્કર લીધી. આ સંઘર્ષ દિવસે દિવસે વધતો જ ગયો. શાહજહાંએ ગુરુ હરગોવિંદજીને દશ વર્ષ સુધી કારાવાસમાં ધકેલી દીધા હતા. સાતમા ગુરુ તે હરરાયજી. દારા તેમનો શિષ્ય -મિત્ર હતો અને
