________________
અશો જરથુષ્ટ્ર થાય અને અજાણ્યું લાગે નહીં તેવી જ હાલત આત્માની આપણે તેને મંત્ર (ભણતર) દ્વારા યાદ કરીએ ત્યારે થાય છે. આમ આત્માની યાદ ત્રણ દિવસ સતત સવારે, બપોરે અને રાત્રે કરવામાં આવે છે.
ચોથે દિને પ્રાંત:કાળમાં તે આત્મા પેલી દુનિયામાં જાય છે એવી માન્યતા છે. એમ પણ મનાય છે કે આ અને પેલી દુનિયા વચ્ચે એક પુલ છે.
આત્મા – ભલો કે બૂરો – જ્યારે તે પુલ આગળ આવે છે ત્યારે ત્રણ ફિરસ્તા (દેવદૂત) બેઠેલા હોય છે. એમાંનો એક જે “સરોષ યઝદ' કહેવાય છે તે ચોપડો ખોલીને પેલા આત્માએ આ દુનિયામાં જે સારા કે ખરાબ કાર્ય કર્યા હોય તે વાંચી સંભળાવે છે. બીજે ફિરસ્તો જેને “રશ્નયઝદ' કહે છે તેના હાથમાં ત્રાજવું છે તેથી તે “ત્રાજુકદાર' (એટલે ત્રાજવું રાખનાર તરીકે ઓળખાય છે). પહેલા ફિરસ્તાએ પેલા આત્માનાં જે સારાનરસાં કામ આ દુનિયાનાં કહી બતાવ્યાં તે સારાં કામ એક પલ્લામાં અને બૂરાં કામ બીજા પલ્લામાં આ બીજો ફિરસ્તો મૂકે છે. જે બાજુનું પલ્લું નમે તે જોઈને ત્રીજો ફિરસ્તો
મહેરદાવર' (દાવર ન્યાય આપનાર-ન્યાયાધીશ). ઈન્સાફ આપે છે.
જે આત્માનાં સારાં કામ એનાં બૂરા કામ કરતાં વધારે હોય તો તે આત્મા બહસ્ત(Best સ્વર્ગમાં જાય છે. જો તે આત્માનાં બૂરાં કામ એનાં સારાં કામ કરતાં વધારે હોય તો તે આત્મા દોજખ અર્થાત્ નરકમાં જાય છે. એવું પણ બને છે કે કોઈ આત્માનાં ભલાં અને બૂરાં બંને કામ એકસરખાં હોય છે તેવા આત્મા માટે (સ્વર્ગ અને નરકની વચમાં) એક જગ્યા છે જેને “હમેસ્ત ગાન' કહેવામાં આવે છે, ત્યાં તે