________________
પયગંબર જરથુષ્ટ્ર પણ સત્યને અતિ મહત્ત્વનું સ્થાન આપ્યું હતું અને પોતાની ભૂલ હોય, ક્ષતિ હોય કે ખામી હોય તેનો પણ તેમણે સચ્ચાઈપૂર્વક સ્વીકાર કર્યો છે અને આથી સત્યમેવ જયતે–“સત્યનો સદા જય છે' એ આપણા રાષ્ટ્રનો મુદ્રાલેખ બન્યો છે. પયગંબર જરથુષ્ટ્ર તેમનાં ભાષણો દરમિયાન ખુલ્લું કહ્યું છે કે, ““મારાં હાડકાં તૂટી જાય, મારી બુદ્ધિ ગુમ થાય, મારો જાન જાય તોપણ હું સત્યને ત્યજીશ નહીં.' વળી સુભાષિતમાં પણ એમ જ કહેવાયું છે કે, “સત્ય સિવાય કોઈ ધર્મ જ નથી.' આવું સત્ય જરથોસ્તી ધર્મ શીખવેલું અને પયગંબર જરથુષ્ટ્ર પ્રચારેલું છે. દરેક ધર્મના મુખ્ય પયગંબરોના ચિત્રમાં તેમના માથાની આસપાસ જે (ખોરેહ) = દિવ્ય પ્રકાશ-Halo જોવામાં આવે છે તે એમની સત્ય પ્રત્યેની પૂરી શ્રદ્ધા અને સત્યપાલનને લીધે જ છે. પયગંબર જરથુનું કસમયે દુઃખદ અવસાન થયું તે પણ એમના સત્ય અને ધર્મના પાલન અને પ્રચારને લીધે જ.
અને જ્યારે અગ્નિની શોધ થઈ ત્યારે આર્ય વડીલોને નિરાંત થઈ. એવું બન્યું કે એક ઈરાની શહેનશાહ દરબારીઓ સાથે શિકાર કરવા ગયો. તે વખતે પથ્થરનાં હથિયાર વપરાતાં હતાં. દૂરથી એક મહાકાય અજગરને જોઈને શહેનશાહે પોતાના હાથમાંનું પથ્થરનું હથિયાર તેના તરફ ફેંકડ્યું. અજગર છટકી ગયો ને પેલું પથ્થરનું હથિયાર જમીન પરના બીજા પથ્થર સાથે અથડાયું. ચિનગારી પ્રગટતાં આસપાસનું સૂકું ઘાસ બળી ગયું. આમ અગ્નિ ઉત્પન્ન થયો. સાંજનો વખત હતો. ઝઝકલું-Dusk–થવા આવેલું. તે સમયે આ અગ્નિ શહેનશાહ તથા દરબારીઓને ખૂબ આવકારદાયક લાગ્યો. તેમણે ત્યાં જ પથ્થરનાં હથિયારો જમીન પરના પથ્થર સાથે અથડાવી તેની ચિનગારી વડે ઘાસ