________________
અશો જરથુષ્ટ્ર માણસ (આપણો દુશ્મન હોય, વિરોધી હોય તોપણ) જો બીમાર હોય, તે વહેલો સારો થઈ જાય એવું આપણે મનમાં વિચારીએ તે મનની સખાવત છે. કોઈ લાચાર ગરજવંતને નોકરી માટે ભલામણના બે શબ્દો લાગતાવળગતાને કહીએ છીએ તે વચનની – શબ્દની સખાવત છે. કોઈને જાતે મદદ કરીએ તે સખાવતી કર્મ છે. આમ મન-વચન અને કર્મની સખાવત જરથોસ્તી ધર્મે અવશ્વની ગણાવી છે.
ચોથો સિદ્ધાંત છે અવસ્તા ભાષાનો શબ્દ ‘અંશ-અશો અર્થાત્ પવિત્રતા, ચોખ્ખાઈ. અવસ્તા અને સંસ્કૃત ધાતુ ' (એટલે સીધા પવિત્રતાના માર્ગે જવું) પરથી અંશ શબ્દ પડ્યો છે. હિંદુઓમાં ‘ઋષિ’ એવી પવિત્રતા ધરાવનાર માનવી માટે વપરાય છે. પવિત્રતા તનની (શરીરની) અને મનની છે. રોજ નાહીધોઈને શરીર સાફ રાખવું, શરીર પર કાંઈ કચરો કે ગંદકી લાગી હોય તો તે દૂર કરવી વગેરે તનની સફાઈ ગણાય છે. મનમાં સારા વિચાર કરવા, સર્વેનું ભલું થાય એવી ઈચ્છા રાખવી, બૂરા વિચાર કરવા નહીં વગેરે મનની પવિત્રતામાં ગણાય છે. અશોઈ અર્થાત્ પવિત્રતા માટે માથામાં સૂત્ર છે કે, ““આ દુનિયામાં એક જ માર્ગ છે અને તે અશો(પવિત્રતા)નો, બીજા બધા ખોટા માર્ગ છે.
અશોનું પાછળથી રૂપાંતર થયું સચ્ચાઈમાં. કોઈ પણ સંજોગોમાં, કોઈ પણ સમયે, કોઈ પણ સ્થળે, સાચું જ બોલવું, પછી ભલે તે સત્ય બોલનારને કે તેના સગાં-સ્નેહી, આપ્તજનોને નુકસાન થયું. છતાં સત્ય જ બોલવાનું દરેક બાળકને જરથોસ્તી ધર્મનું પ્રથમ શિક્ષણ અને ફરમાન છે.
આમ સત્ય દરેક જરથોસ્તીના જીવન અને વ્યવહારમાં વણાઈ જાય એવું ગાથાનું શિક્ષણ છે. પૂજ્ય મહાત્મા ગાંધીજીએ
