________________
પયગંબર જરથુષ્ટ્ર દરમિયાન અહિંસાનું પાલન કર્યું છે અને પોતાના અનુયાયીઓને પણ અહિંસાનું પાલન કરવાનો અનુરોધ કર્યો છે. આગળ જણાવ્યું તેમ પયગંબર જરથુષ્ટ્ર હાજર રહેલી જંગી માનવમેદની સમક્ષ પ્રવચન સંપૂર્ણ અહિંસક રીતે કર્યું. હાજર રહેલાઓને ભલી કે બૂરી માન્યતામાંથી ગમે તેની પસંદગી કરવાની તેમને છૂટ આપી ને તેનું પરિણામ તેઓ પોતે ભોગવે તેની જાહેરાત કરી. પયગંબર જરથુષ્ટ્રના આ સિદ્ધાંતનું અક્ષરશ: પાલન કરીને જરથોસ્તી તે દિનથી જાતપરજાત સાથેના પોતાના વ્યવહાર-વસવાટ અને કાર્યમાં સંપૂર્ણ અહિંસક રહ્યા છે. જરથોસ્તીઓએ પોતાના ધર્મમાં કોઈને પણ બળજબરીથી વટલાવવાની કોશિશ કરી નથી. ખરેખર તો કોઈને પણ પોતાના ધર્મમાં વટલાવવાનું ફરમાન જરથોસ્તી ધર્મમાં નથી.
આગલા ઈરાની શહેનશાહો કે જેમના સમયમાં હિંદુઓ, યહૂદીઓ, મુસલમાનો વગેરે પ્રજા તેમના રાજ્યમાં વસતી હતી, તેમને પણ કોઈ પણ કારણે વટલાવવાની કોશિશ આ રાજાઓએ કરી નથી, તે દરેકને તેમનો ધર્મ પાળવાની છૂટ બક્ષી હતી.
શહેનશાહ સાયરસની માફક બધા જ ઈરાની રાજાઓએ ધર્મની બાબતમાં પોતાની પ્રજા સાથે સહિષ્ણ વર્તાવ રાખ્યો હતો. અને સેંકડો વર્ષ થયાં પારસીઓ હિંદુસ્તાનમાં કે દુનિયાના જે જે પ્રદેશમાં ગયા છે ત્યાં તેમણે ત્યાંની પચરંગી પ્રજા સાથે ધર્મની બાબતમાં સહિષ્ણુતા અને મિત્રાચારી જાળવી છે અને એખલાસથી રહ્યા છે. પારસીઓએ ધર્મ અંગે કોઈ પણ બિનપારસી સાથે ઝઘડો કર્યાનું જણાયું નથી. એ પયગંબર જરથુષ્ય શીખવેલા અહિંસાના સિદ્ધાંતને આભારી છે.
બીજો સિદ્ધાંત છે : ““ધર્મ કે દેશના રક્ષણાર્થે ઝઝૂમવું અગર મરી ફીટવું.'' ઈરાનના છેલ્લા સાસાયન્યન વંશના છેલ્લા
