________________
૪૫
સત્સંગ શકે નહીં. સત્સંગનો પ્રતાપ અતિશય મોટો છે. મન, કર્મ, વચને નિષ્કપટપણે સત્સંગ કરવો.
સત્સંગમાં પ્રવેશ કરતાં પંચ વર્તમાન અને એકાદશ નિયમ પાળે. પશુપણું મટી મનુષ્યત્વ આવે. નિત્ય સત્પરુષોનો સંગ કરવો. ચોર, પાપી, વ્યસની, પાખંડી, કામી, કીમિયા વગેરે ક્રિયાઓ કરી જનતાને ઠગનાર એ છે. આવા પ્રકારના મનુષ્યનો સંગ ન કરવો. જે મનુષ્ય ભક્તિ અને જ્ઞાનનો ત્યાગ કરી, સ્ત્રી, દ્રવ્ય વિશે લોલુપ હોય, પાપ કરતો હોય, તે મનુષ્યનો સમાગમ ન કરવો. સત્સંગ કરવો તો “સાચા સંત'ની પરીક્ષા કરી, પછી સમાગમ કરવો.
ચારિત્ર્યશૂન્ય, પ્રવચનપટુ, વાચ્યાર્થ જ્ઞાન કથનારા, સાધુ વેશધારી, કહેવાતા સત્પરુષોની દાંભિક કથાવાર્તાથી કોઈ પણ જીવનો મોક્ષ થઈ શકતો નથી. જેમનામાં વિદ્યાશુદ્ધિ, કર્મશુદ્ધિ એટલે અહિંસા, બ્રહ્મચર્ય વગેરે સદાચારમાં દઢ નિષ્ઠા હોય, જેમનામાં ચારિત્ર્યશુદ્ધિ હોય, જેમનામાં મન, વાણી અને ક્રિયામાં એકરૂપતા હોય, એવા પુરુષની પરીક્ષા કર્યા પછી બુદ્ધિશાળી મનુષ્ય તેનો સત્સંગ કરવો. કળિયુગમાં જીવોનું કલ્યાણ કરવા નિર્મળ અંત:કરણવાળા પુરુષો જ સમર્થ છે.