________________
૧૬
ભગવાન મહાવીર નહીં હોય તેવું અનુમાન થાય છે. મહાવીરમાં આ સમત્વ જન્મસિદ્ધ લાગે છે. અંદરની બેઠક ડામાડોળ હોત તો એમણે લગ્ન માટે કદાપિ સંમતિ આપી ના હોય તેવું લાગે છે.
૪. વર્ધમાન મહાવીર બને છે
ગૃહસ્થાશ્રમ સ્વીકાર્યો એટલે જીવનમાંથી સાધના સરી જાય તેવું તો ક્યાંથી જ હોય ! વર્ધમાનની ઊર્ધ્વગામી યાત્રા ચાલુ જ છે. જીવનમાં જે કાંઈ સામે આવે છે તેને નમ્રતાથી સમજવાનો પ્રયાસ અને એમાં જે કાંઈ સત્યાંશ છે, તેને સ્વીકારવાની નમ્રતા એમનામાં છે. વર્ધમાને ગૃહસ્થાશ્રમ એટલે સાંસારિક પદાર્થોની શરણાગતિ એવું તો માન્યું જ નથી. અહિંસા વગેરે ધમ તો સર્વ કાળે બધા જ આશ્રમોમાં પાળવાનું વ્રત છે. મૂર્ખ મનુષ્ય જ સાંસારિક પદાર્થો અને સંબંધીઓને પોતાનું શરણ માની તેઓમાં બંધાઈ રહે છે. તે જાણતો નથી કે અંતે તો તે બધાંને છોડી એકલા જ જવાનું છે. તથા પોતાનાં કર્મોનાં વિષમ પરિણામો ભોગવતાં, દુઃખથી પીડાઈ હંમેશાં આ યોનિચક્રમાં ભટકવું પડવાનું છે. પોતાનાં કર્મ પોતાને ભોગવ્યા વિના છૂટકો જ નથી. માટે જાગ્રત થવું એ જ ઉપાય છે.
જેવી રીતે ઈશુનાં પ્રારંભિક અઠ્ઠાવીસ વર્ષ ઉપર લગભગ અંધારપડદો પડેલો છે, તેવો જ અંધારપટ મહાવીરના ગૃહસ્થજીવન પર પણ પડેલો છે. આ પડદો ઊંચકાય છે ત્યારે વર્ધમાન ૨૮ વર્ષના ભર યુવાન છે, જ્યારે તેમનાં માતાપિતાનું અવસાન થાય છે અને જીવન કરવટ બદલે છે. માના દેહાંત પ્રસંગે હૃદયમાં દાટી દીધેલો સંકલ્પ ફરી પાછું
