________________
હજરત મહંમદ અને ઇસ્લામ પ્રખ્યાત ઈતિહાસકાર સ્ટેનલી લેન પુલ લખે છે:
... યહૂદીઓએ ઇસ્લામની નિંદા કરવાનું, તેની મજાક ઉડાવવાનું અને તેમને સૂછ્યું તે પ્રમાણે ઇસ્લામના પેગંબરને હેરાન કરવાનું શરૂ કર્યું . . . બની શકહ્યું ત્યાં સુધી મહંમદસાહેબે તેમની સાથે દયાભર્યો વતાવ રાખ્યો એમાં શક નથી. તેમણે તેમની સાથે એક કરાર કરી લીધો હતો. તેમાં મુસલમાનોના અને યહુદીઓના સૌના અલગ અલગ હક નક્કી કરવામાં આવ્યા હતા. તેમને પોતાનો ધર્મ પાળવાની સંપૂર્ણ આઝાદી હતી. આ #ારમાં જેટલા લોકો સામેલ હતા તેમને બધાને રક્ષણનું વચન આપવામાં આવ્યું હતું, અને તેમનો ભય દૂર કરવામાં આવ્યો હતો. ગમે તેની ઉપર બહારથી કોઈ હુમલો કરે તો તેને મદદ કરવી એ સૌનો ધર્મ છે એમ ઠરાવવામાં આવ્યું હતું. . . .
આટલાથી પણ યહૂદીઓને સંતોષ ન થયો. તેમણે વિના કારણે પજવણી શરૂ કરી.'
“એ લોકોએ મદીનાના રાજ્યવિરુદ્ધ છાનાં છૂપાં મંડળો સ્થાપ્યાં. મહંમદસાહેબ કેવળ ઇસ્લામ ધર્મના સંચાલક જ નહોતા, તેઓ મદીનાના બાદશાહ પણ હતા, અને શહેરની સુલેહશાંતિને માટે જવાબદાર હતા. પેગંબર તરીકે તેઓ યહુદીઓના આ હુમલાઓ બાબત કાંઈ કરવાનું મુલતવી રાખી શકત ... પણ શહેરના હાકેમ તરીકે, સતત લડાઈઓ થતી હતી એવા દિવસોમાં મહંમદસાહેબ દગા પ્રત્યે બેપરવા રહી શકે એમ નહોતું. જે પક્ષની મદદથી દુશ્મનનું લશ્કર ગમે ત્યારે શહેર લૂંટી શકે એમ હતું – અને એક વાર લગભગ લૂંટી જ લીધું હતું – તે પક્ષને દબાવી દેવી એ મહંમદસાહેબનો પોતાની આખી પ્રજા પ્રત્યેનો ધર્મ હતો.
“જેઓ જુલમ કરવા માટે અને મદીનાના દુશ્મનોને ખબર પહોંચાડવા માટે પ્રખ્યાત હતા એવા લગભગ અડધો ડઝન યહૂદીઓને મોતની સજા કરવામાં આવી. ત્રણ યહૂદી કબીલાઓમાંથી બે કબીલા જે બહારથી દેશનિકાલની સજા લઈને અહીં આવ્યા