________________
૧૩
મદીનામાં રાજા તરીકે મદીને પહોંચ્યા પછી ધીરે ધીરે મહંમદસાહેબ અને ઇસ્લામનો દહાડો સુધરવો શરૂ થયો. ઇસ્લામ ધર્મ માનનારાઓની સંખ્યા ઝપાટાબંધ વધવા લાગી. તેઓમાં બે પ્રકારના લોકો વધારે હતા. એક મક્કાથી આવેલા, તેઓ મોહાજિર એટલે હિજરતીઓ કહેવાતા હતા. બીજા મદીનાવાળા જેમણે તેમને મદીના બોલાવીને આશરો આપ્યો હતો, તેઓ અન્સાર એટલે કે “મદદગારી કહેવાતા હતા. ઘણા મોહાજિરો તે વખતે ઘરબાર કે સરસામાન વગરના હતા. મહંમદસાહેબની સલાહથી એક એક અન્સારે અકેક કે બન્ને મોહાજિરોને પોતાના ભાઈ બનાવીને પોતાના ઘરમાં રાખી લીધા. આ રીતે એક નવો ‘ભાઈચારો” મદીનામાં ઉભો થયો તથા અન્સાર અને મોહાજિરમાં પરસ્પર પ્રેમ વધતો ગયો. પહેલાં કેટલાંક વરસો સુધી એવો રિવાજ રહ્યો કે જ્યારે કોઈ મોહાજિરને પોતાનો ભાઈ બનાવીને રાખનાર અન્સાર મરણ પામતો ત્યારે તેની બધી માલમિલકત તે મોહાજિરને મળતી. પાછળથી આ રિવાજની જરૂર ન રહી અને તે બંધ થઈ ગયો.
મદીનાના બે સૌથી મોટા કબીલા, બની ઑસ અને બની ખજ વચ્ચે ૧૨૦ વરસથી સતત લડાઈ ચાલી આવતી હતી. શહેરમાં કોઈ વાર એક કબીલાનું તો કોઈ વાર બીજા કબીલાનું જોર રહેતું. પરિણામે શહેરની સુલેહશાંતિ હમેશાં જોખમમાં રહેતી હતી. હવે આ બંને કબીલાઓમાંના જેમણે જેમણે આ નવો ધર્મ સ્વીકાર્યો તેમનામાં આ પુરાણા ઝઘડાને બદલે એકતા અને પ્રેમ દેખાવા લાગ્યાં. આમ સેંકડો વરસના આ કુસંપ અને ૧૨૦ વરસની લડાઈઓ હંમેશને માટે મટી જવાની અને શહેરમાં ફરીથી સુખશાંતિ સ્થપાવાની આશા બંધાઈ.
જ્યાં કોઈ સરકાર નહોતી કે કોઈ હાકેમ નહોતો, જ્યાં માંહોમાંહેના ઝઘડા પતાવવા માટે તલવાર સિવાય બીજી કોઈ રીત નહોતી, ત્યાં હવે
પપ
