________________
પ૩
મુસીબતોનાં તેર વરસ દીવાલના એક બાકોરામાંથી તેમણે મહંમદસાહેબને પથારી પર પડેલા જોઈ લીધા હતા. મહંમદસાહેબને ખબર પડી ગઈ. તેમણે પોતાની જગ્યાએ પોતાને બદલે અલીને પથારી પર સુવાડી દીધો. તેના પર પોતાની લીલી ચાદર ઓઢાડી અને પોતે રાતોરાત પાછલે રસ્તે ઘરમાંથી નીકળી ગયા.
મહંમદસાહેબ સીધા અબુ બક્રને ઘેર ગયા. રાતોરાત બંને જણ મક્કાથી ચાલતા નીકળ્યા અને શહેરથી ત્રણચાર માઈલ દૂર એક પહાડી ગુફામાં જઈને સંતાઈ ગયા. ત્રણ દિવસ સુધી તેઓ એ જ ગુફામાં રહ્યા અને ચોથે દિવસે ઊંટોની વ્યવસ્થા કરીને યસરબ જવા રવાના થયા.
આ દરમિયાન કુરેશીઓએ જાહેર કર્યું હતું કે, જે કોઈ મહંમદને જીવતો કે મરેલો લાવીને હાજર કરશે તેને સો ઊંટ ઇનામ આપવામાં આવશે. ઘણા ઘોડેસવારો ચારે તરફ તેમની શોધમાં નીકળ્યા. પોતાનો પીછો પડનારાઓથી અનેક ઠેકાણે માંડ માંડ બચતા મહંમદસાહેબ રબીઉલ અવલની આઠમી ને સોમવારે ઈ. સ. ૬૨૨ના સપ્ટેમ્બરની ૨૦મી તારીખે થરાબ પહોંચ્યા. થોડા દિવસ પછી મહંમદસાહેબ અને અબુ બક્રના ઘરનાં માણસો પણ આવીને તેમને મળ્યાં.
યસરબવાળાઓએ મહંમદસાહેબનો ભારે સત્કાર કર્યો અને તેમના આવવાની ખુશાલીમાં પોતાના શહેરનું નામ “યસરબ” બદલીને મદીનસુન્નબી” એટલે “નબીનગર” રાખ્યું. આ ઉપરથી પાછળથી “મદીના’ નામ પડયું.
ઇસ્લામના ઇતિહાસમાં આ હિજરતથી મુસલમાનોનો હિજરી સન શરૂ થાય છે. હિજરતનો અર્થ (ધર્મ માટે) પોતાનું ઘર છોડીને બીજી જગ્યાએ જવું એવો થાય છે. તે દિવસથી મહંમદસાહેબ અને ઇસ્લામ બંનેના જીવનમાં એક નવો દરવાજો ખૂલે છે.
એમ કહેવાય છે કે મહંમદસાહેબ મદીના પહોંચ્યા તે પહેલાં મક્કાથી લગભગ દોઢસો મુસલમાન ત્યાં જઈ પહોંચ્યા હતા. કેટલાકને મક્કાવાસીઓએ પકડીને જબરજસ્તીથી અટકાવ્યા હતા. જેઓ મદીના
૧. શિબલી, પૃ. ૨૫૭.
