________________
ઉપદેશ અને પ્રાર્થનાઓ “આ દુનિયાનો મોહ રાખવો (તેને અપનાવવી) એ જ બધાં પાપોનું મૂળ છે.”
અબુ દાઉદ
આ જ મહંમદસાહેબે કહેલો “ઇસ્લામ છેઆ જ દુનિયાના બધા ધર્મોનો સાર છે.
મહંમદસાહેબના ઉપદેશમાં અને કુરાનમાં બીજી બે એવી બાબતો છે જેમને વિશે કાંઈક કહેવાની જરૂર છે: (૧) જેહાદ, અને (૨) ચાર, લગ્નોની પરવાનગી.
જેહાદ' શબ્દ વિશે જેટલી ગેરસમજતી છે એટલી દુનિયામાં બીજા શબ્દ વિશે ભાગ્યે જ હશે.
જેહાદ' શબ્દ કુરાનમાં જુદી જુદી રીતે સેકડો વાર આવ્યો છે. પરંતુ આખા પુસ્તકમાં એક જગ્યાએ એ શબ્દ લડાઈના અર્થમાં નથી આવ્યો. અરબીમાં જેહાદ શબ્દનો અર્થ કેવળ “જેહદ એટલે કોશિશ કરવી એવો છે. ધર્મમાં અલ્લાને નામે કોઈ પણ જાતની કોશિશ, ચેષ્ટા કે “અભિકમ’ કવો, પોતાના જાનમાલથી, ગરીબોની સેવા અને અનાથોનું પાલન કરીને, નમાજ પઢીને, રોજા રાખીને કે બીજાઓને દાન કરીને, પોતાના મન પર કાબૂ મેળવીને, પોતાના ગુસ્સાને મારીને, સાચા ધાર્મિક બનવાની કોશિશ કરવી, બીજાઓને ઉપદેશ કરીને તેમને સાચા ધર્મને રસ્તે વાળવા – આ અર્થોમાં જ જેહાદ’ શબ્દ કુરાનમાં આવ્યો છે, અને આ જ જેહાદનો દરેક માણસને ઉપદેશ કરવામાં આવ્યો છે. મક્કામાં જે આયતોની વહી આવેલી તે આયતોમાં - જ્યારે હથિયારબંધ લડાઈની રજા પણ આપવામાં નહોતી આવી – ઠેકઠેકાણે (આ જ અર્થમાં) જેહાદ કરવાનો ઉપદેશ છે અને અનેક ઠેકાણે આવી આજ્ઞા છે – “જેહાદ કરો અને ધીરજ રાખો.” જે મુસલમાનોએ પોતાના ધર્મનું રક્ષણ કરવા પોતાનાં ઘરબાર છોડીને ઇથિયોપિયાના ખ્રિસ્તી બાદશાહનું શરણ લીધું હતું તેમના એ કાર્યને જેહાદી કહેવામાં આવી છે. ખુદ ઇસ્લામના પેગંબરે કહ્યું છે કે, પોતાના મનોવિકારો પર કાબૂ મેળવવો અને પોતાના
