________________
હજરત મહંમદ અને ઇસ્લામ ઊંચી જાતનાં અને મોટા પ્રમાણમાં થાય છે, પણ અરબસ્તાનનો ખાસ મેવો ખજૂર છે. જેટલી જાતનું ખજૂર ત્યાં થાય છે તેટલી જાતનું દુનિયામાં બીજો કોઈ ઠેકાણે થતું નથી. ત્યાંનાં ખાસ જાનવરો ઊંટ, ઘોડા અને ગધેડાં છે. અરબસ્તાનના જેવા તેજ અને ઉમદા ઘોડા. દુનિયામાં બીજે ક્યાંય થતા નથી અને ત્યાંનાં ગધેડાં પણ દેખાવડાં, ઊંચાં અને તેજ ચાલનાં હોય છે.
યુરોપ અને બીજા દેશોમાંથી આવનારા લોકો અરબસ્તાનની આબોહવાનાં હોંશભેર વખાણ કરે છે. તે એટલે સુધી કે યુરોપના સૌથી ઊંચા આપ્સ પર્વતનો રહેનાર ખેંગર નામનો એક વિદ્વાન લખે છે કે, આગ્સ કે હિમાલય બંનેમાંથી એકેની આબોહવા અરબસ્તાનના રણ જેટલી શક્તિ અને પ્રાણ- દાયક નથી.'
એમ કહેવાય છે કે સિકંદરે અરબસ્તાનની આબોહવાથી ખુશ થઈને હિંદુસ્તાનથી પાછા ફરતાં અરબસ્તાન જીતી લેવાનો અને ત્યાં જ પોતાની રાજધાની સ્થાપવાનો ઇરાદો કર્યો હતો, પરંતુ મૃત્યુએ તેને સુધી પહોંચવા ન દીધો.*
આરબની રહેણીકરણી મહંમદસાહેબના જીવન અને તેમનાં કાર્યોનું વર્ણન કરતાં પહેલાં તેમના જન્મ પહેલાંના સમયની આરબોની સ્થિતિ અને રહેણીકરણી પર એક દૃષ્ટિ નાખી લેવી જરૂરી છે.
મહંમદસાહેબના સભ્ય પહેલાં આખા અરબસ્તાન પર કોઈ એક રાજાની હકૂમત કદી રહી હોય એમ જણાતું નથી.
અનેક નાનીમોટી રાજસત્તાઓ દેશના જુદા જુદા ભાગોમાં
1. Mohamniad and Mohammadani on, by R. Bosworth Smith, p. 87.
2. Sale's Preliminary Discourse, p. 2.