________________
મક્કાની જીત દિલથી અને શાંતિથી શહેરમાં પ્રવેશ કર્યો. એકે મકાન લૂંટવામાં ન આવ્યું કે એક સ્ત્રીનું અપમાન કરવામાં ન આવ્યું.”
તે જમાનાના લશ્કરી ઈતિહાસમાં આ એક ખરેખર ન મનાય એવી વાત હતી. જે ચાર માણસોને શિક્ષા કરવાનું આવશ્યક હતું તેમાંના પણ ત્રણને પાછળથી ક્ષમા આપવામાં આવી.
મક્કાવાસીઓના દિલ પર મહંમદસાહેબની આ બેહદ નમ્રતાની એટલી ઊંડી છાપ પડી કે તેમના કમાં કટ્ટર દુશ્મનોએ –એટલે સુધી કે અબુ સુફિયાન અને કાબાના પુરોહિતોએ સુધ્ધાં ઇસ્લામ ધર્મ સ્વીકાર્યો.
મક્કા હવે મુસલમાન હતું. કાબાના મંદિરમાં મૂર્તિઓ રાખવાનું હવે ઈ પ્રયોજન નહોતું. હવે એક દિવસ મહંમદસાહેબ સીધા કાબાના મંદિર તરફ ગયા. આગળ આવી ગયું છે કે કાબાના મંદિરમાં ૩૬૦ મૂર્તિઓ હતી. એક એક મૂર્તિ આગળ મહંમદસાહેબ આ આયત બોલતા જતા હતા અને તેમના સાથી મૂર્તિને તેની જગ્યાએથી ખસેડતા જતા હતા–“ખરેખર હવે સત્યની પ્રતિષ્ઠા થઈ છે અને અસત્ય ઉખડી ગયું છે.” (૧૭-૮૧)
આ પ્રમાણે તે દિવસે બપોર સુધીમાં મક્કા અને તેની આસપાસની તે બધી મૂર્તિઓને પોતપોતાની પૂજાની જગ્યાએથી ખસેડીને હમેશને માટે દૂર કરવામાં આવી. મૂર્તિઓ દૂર થઈ છતાં કાબા પહેલાં કરતાં પણ વધારે ગૌરવપૂર્વક બધા આરબોના સૌથી મોટા તીર્થ તરીકે કાયમ રહ્યું.
ઉપર કહેવામાં આવ્યું છે કે મહંમદસાહેબ ધર્મની બાબતમાં કોઈ પર કોઈ જાતની જબરજસ્તીને યોગ્ય માનતા નહોતા. યમનના ખ્રિસ્તી હાકેમે આ જ કાબાના મંદિર પર હુમલો કરીને તેને તોડી પાડવાનો વિચાર કર્યો હતો. ખુદ કુરાનમાં તેના આ કાર્યને વખોડવામાં આવ્યું છે. હુમલો કરનારાઓ ઉપર હ૪ સંકટ આવ્યું તેને કુરાને ‘ઈશ્વરે મોકલેલી આફત’ કહી છે. સૌને માટે ધાર્મિક સ્વાતંત્ર્યના હકની બાબતમાં ઇસ્લામ મૂર્તિપૂજકો અને નિરાકારની બંદગી કરનારાઓમાં કશો ભેદ, નથી પાડતો. દરેક ધર્મનાં મંદિરો, મઠ, દેવળો- બધાંનું રક્ષણ કરવું તને
૧. Stanley Lane pool.
હ-૭
