________________
જ
હજરત મહંમદ અને ઇસ્લામ મોતાનગર પાસે બને લશ્કરો વચ્ચે લડાઈ થઈ. ઇસ્લામનો ઝંડો ઝેદના હાથમાં હતો. તેને કારી ઘા થયો. ઝંડો તેના હાથમાંથી પડતો હતો તેટલામાં જાફરે આગળ વધીને ઝંડો ઊંચો કર્યો. લડાઈનું બધું જોર આ ઝંડાની આરસપાસ હતું. જાફરે જે હાથમાં ઝંડો પકડયો હતો તે હાથ કપાઈ ગયો. તેણે બીજે હાથે ઝંડો સંભાળ્યો. બીજો હાથ પણ કપાઈ ગયો. જાફરે પોતાનાં બંને લોહીલોહાણ બાવડાથી ઝંડો દાબી રાખ્યો. એક બીજા ઝટકાથી જાફરની ખોપરીના ટુકડેટુકડા થઈ ગયા, અને તે પડ્યો. પછી અબદુલ્લાએ આગળ વધીને ઝંડો પોતાના હાથમાં લીધો. અબદુલ્લા પણ કપાઈ ગયો. એટલે અબદુલ્લાની જગ્યા ખાલિદે લીધી અને તે રોમનોની ફોજને ભેદીને કેટલેય દૂર સુધી અંદર ઘૂસી ગયો. એટલામાં સાંજ પડી. બંને સેનાઓને એકબીજાની બહાદુરીનું બરાબર માપ આવી ગયું હતું. બંનેએ નક્કી કર્યું કે રાત્રે પોતપોતાની જગ્યાએ આરામ લેવો અને બીજે દિવસે સવારે લડાઈ શરૂ કરવી. કહે છે કે તે દિવસની લડાઈમાં ખાલિદના હાથમાં નવ તલવારો ભાંગી ગઈ.
બીજે દિવસે ખાલિદ, જે હવે ઝેરને બદલે આખી ફોજનો સરદાર હતો તેણે પોતાની ફોજને એવી હોશિયારીથી ગોઠવી અને મુસલમાન ટુકડીઓ પાસે જુદી જુદી જગ્યાએથી એવી રીતે હુમલા કરાવ્યા કે થોડી જ વાર પછી રોમની ફોજ પાછળ હઠવા લાગી. તેમનામાં નાસભાગ થઈ. ખાલિદે થોડે દૂર સુધી તેમનો પીછો પકડ્યો. પરંતુ બે દિવસની લડાઈમાં ઘણા મુસલમાનો મરણ પામ્યા હતા અને ઘણા ઘાયલ થયા હતા એટલે થોડે દૂર સુધી નાસતા દુમનની પાછળ પડીને તેમનો ઘણો કીમતી માલ અને તેમનાં રહી ગયેલાં હથિયારો લઈને ખાલિદ મદીના તરફ પાછો ફર્યો. આ ખાલિદ દુનિયાના મોટામાં મોટા સેનાપતિ અથવા લશ્કરી સરદારોમાંનો એક ગણાય છે.
આ જીતથી મદીનામાં આનંદ અને શોક બંનેની મિશ્ર લાગણીઓ ફેલાઈ હતી. મહંમદસાહેબ ખાલિદને ભેટયા. પણ પોતાના પ્રિય જાફરના નબાપા પુત્રને અને વફાદાર ઝેદની નાની બાળકીને જોઈને મહંમદસાહેબ તેમને વળગીને એવા ધ્રુસકે ધ્રુસકે રોઈ પડયા કે પાસે ઊભેલો
