________________
નાદાન ભલે ઈશ્વરને ન માને
મારા હાથમાં આવ્યો. તમારી મુશ્કેલીઓમાં મારી તમારા તરફ સહાનુભૂતિ છે. સાચો ધર્મ જીવનમા તેમ જ દુનિયામાં સૌથી મહાન વસ્તુ હોવાથી, એનો સૌથી વધુ ગેરલાભ ઉઠાવવામાં આવ્યાં છે. અને ધર્મનો ગેરલાભ ઉઠાવનારાઓને તથા તેના થતા દુરુપયોગને જેમણે નજરોનજર જોયા છે અને સાચી વસ્તુ જેમને જોવા મળી નથી તમને સ્વાભાવિક રીતે જ એનો પ્રત્યે ધૃણા પેદા થાય છે. આખરે તો ધર્મ એ પ્રત્યેક વ્યક્તિની અને તૈય હ્રદયની બાહ છે, પછી અને તમે ચાહું તે નામ આપો. મારાની આકરામાં આકરી કસોટીને વખતે જે તેને વધુમાં વધુ સમાધાન આપે છે તે ઇશ્વર છે. એ ગમે તેમ હો, તમે સાચા માર્ગ પર છો. બુદ્ધિ માણસને ઘણી વાર ગૂંચવી નાખે છે તથા લગભગ વહેમની હંદુ પહોંચે એવી તેની પાસે ભૂલો કરાવે છે; તેમ છતાં, બુદ્ધિ એકમાત્ર કસોટી કાંડ એ સામે મારો વાંધો નથી.
એપ્રિલ ૨૫. ૧૯૨૫
૧૭ ના પત્રો, પા. ૪૮
૬૯
તમારો બાપુ
૩૦. નાદાન ભલે ઈશ્વરને ન માને
(‘ત્રણ મહત્ત્વના પ્રશ્નો'માંથી)
એક સજ્જને અતિ વિનયભાવે ત્રણ પ્રશ્નો હિંદીમાં પૂછ્યા છે. તેમનું હિંદી એવું સરળ છે કે તે પ્રશ્નો હિંદીમાં જ ગુજરાતી લિપિમાં નીચે આપું છું: ]
સઃ આપને કઈ બાર લિખા હૈં કી ઈશ્વર કે માયને દેહવિરહિત, વીતરાગી, સ્વતંત્ર ઔર ઉપાધિરહિત શુદ્ધાત્મા હૈ. અર્થાત્ ઈશ્વરને સૃષ્ટિ નહીં પૈદા કી ઔર વહુ પાપપુણ્યકા નિકાલ ભી નહીં દેને બૈઠતા. તો ભી આપ ધ્રુચ્છાકી બાત બાર બાર કરતે હી રહતે હૈ. ઉપાધિરહિત ઈશ્વરકો ઇચ્છા ઇચ્છા કૈસી હો સકતી હૈ ઔર ઉસકે ઇચ્છાકે અધીન
