________________
ઈશ્વરનો દેખાતો વિરોધાભાસ
૨૭
ભગવાનથકી ઉત્પત્તિ આ માટે જ છે? શાન્તિમય વાતાવરણમાં જગતનો સમય પરમાર ને જ થઈ શકે ?''
એમ કહ્યું કે નરસાનો સ્વામી પણ ઈશ્વર છે એ કાનને કઠોર લાગે છે. પણ જો એ સારાનો સ્વામી હોય તો નરસાનાં પણ એ જ. રાવણે અનહદ શકિત બતાવી એ પણ ઈશ્વરે બતાવવા દીધી તો જ ના? મારી દષ્ટિએ આ બધી તકલીફનું મૂળ ઈશ્વરતત્ત્વ ન સમજવામાં છે. ઈશ્વર કંઈ પુરુષ નથી, વ્યક્તિ નથી. એને વિશે કંઈ વિશે પણ લાગુ પાડી શકાય એમ નથી. ઈશ્વર એ પોતે જ કાયદો, કાયદાકાર અને કાજી છે. એવું આપણે જગતમાં સુસંગત રીતે જોતા નથી, પણ જ્યારે એવું કોઈ મનુષ્ય કરે છે તે વખતે આપણે એને શહેનશાહ નીરો (શેતાન) તરીકે જોઈએ છીએ. એ કંઈ મનુષ્યને શોભતી સ્થિતિ નથી. પણ જેને આપણે ઈશ્વર તરીકે પૂજીએ છીએ તેને સારુ તો એ સ્થિતિ શોભતી છે એટલું જ નહીં પણ વાસ્તવિક રીતે એ સ્થિતિ છે. આટલી વસ્તુ જે આપણે ઓળખી લઈએ તો ઉપરના કાગળમાં જે પ્રશ્નો ઉઠાવ્યા છે, એનો જવાબ મળી રહે છે, અથવા એ પ્રશ્નો ઊઠી જ શકતા નથી.
શાન્તિમય વાતાવરણમાં જગતનો સમય પસાર ન જ થઈ શકે એ પ્રશ્ન પણ નથી ઊઠી શકતા. જ્યારે જગત ધારશે ત્યારે વાતાવરણ શાન્તિમય થશે. એવો પ્રશ્ન તો કરી જ ન શકાય કે જગત એવું ધારશે કે નહીં અથવા ધારશે તો કયારે ધારશે. આવા પ્રશ્નો ઉઠાવવા અને નવરાની નિશાની ગણું. આપ ભલા તો જગ ભલા એ ન્યાયે પ્રશ્નકાર પોતે ગમે તે સ્થિતિમાં શાંતિ જાળવી શકે તો એણે માનવું જોઈએ કે જે પોતે કરી શકશે તે આખું જગત કરી શકશે. એમ ન માને તો એ બહુ અભિમાની ગણાય.
નિવયુ, ૨૪-૨-૧૯૪૬, પા. ૧૭
