Page Text
________________
હિંદુ ધર્મનો સાર બધી જ્ઞાનપિપાસા શમી રહે. એ મંત્ર મારા સદોપ સંસ્કૃત ઉચ્ચારમાં બાલી બતાવું:
ईशावास्यमिदं सर्व यत्किंच जगत्यां जगत्।
तेन त्यक्तेन भुइजीथाः मा गृधः कस्यस्विद्वनम्।। જે જરાક પણ સંસ્કૃત જાણતા હશે તેઓ જશે કે બીજા વૈદિક મંત્રામાં હોય છે એવું અઘરું કે અટપટું આમાં કશું નથી. એનો અર્થ આટલો જ છે આ જગતમાં નાનું મોટું જે કંઈ છે તેમાં, સૂક્રમમાં સૂનમ પરમાણુ સુધ્ધાંમાં, ઈશ્વર વ્યાપી રહેલા છે. એ સર્જક છે, રાજા છે, ઈશ એટલે રાજ્ય કરનાર છે. જે સર્જક છે તે એના સર્જકપણાના અધિકારથી જ સ્વાભાવિક રીત રાજા, શાસક પણ બને છે. આ મંત્રમાં મંત્રદ્રષ્ટા ઋપિએ પ્રભુન માટે 'ઈશ' સિવાય બીજું કશું વિશપણ વાપર્યું નથી, ને એના શાસનમાંથી એક પણ ચીજને બાકી રાખી નથી. એ કર્યું છે કે આપણે જે કંઈ જઈએ છીએ તે ઈશ્વરથી વ્યાત છે. એમાંથી એ મંત્રના બીજા ભાગ સ્વાભાવિક રીત ફલિત થાય છે. ઋપિ કહ છે, રાવનો ----- આ વિશ્વમાં જે કંઈ છે તેનો, આપણી પૃથ્વીના આ ટચૂકડા ગાળાનાં જ નહીં પણ સમસ્ત વિશ્વના ત્યાગ કરો. એનો ત્યાગ કરવાનું ટપિ આપણને એટલા માટે કહે છે કે આપણે એવા અતિઅ૯૫, સૂક્ષ્મ પરમાણુ છીએ કે આ વિશ્વમાં કંઈ આપણું છે એવો સ્વામિત્વનો
ખ્યાલ રાખીએ તો એ હાંસીપાત્ર ગણાય. પછી ઋષિ કહે છે કે ત્યાગનો બદલો છે મfથા એટલે કે તમારે જે જોઈએ તે બધું ભોગવી પણ
ભોગવો' એમાં એક અર્થ રાહુલો છે – અની જગાએ જાઈએ તો વાપરો, ખાઓ, ગમે તે શબ્દ વાપરાં –– એનો અર્થ એ છે કે તમારા વિકારાને માટે જે આવશ્યક હોય તેના કરતાં વધારે તમારાથી ન લેવાય. એટલે કે ભાગ કે વાપરમાં બે શરતોથી મર્યાદા રાખેલી છે. એક તો એ કે ત્યાગવૃત્તિ રાખવી, અથવા તો ભાગવતકાર કહે છે તમ કુ ળમરતુ જ એ ભાવના મનમાં રાખીને ભોગવવું. જે ભાગવત ધર્મને માને છે તે સૌને રોજ પ્રાત:કાળ પોતાનાં વિચાર, વાણી ને કર્મ ઉણને સમર્પણ કરવાં પડે છે; એ ત્યાગ કે સમર્પણ કર્યા વિના એને કશાને અડકવાનો કે યાલો પાણી પીવાના પણ અધિકાર નથી. રએ ત્યાગ ને રામર્પણનું કર્મ કર્યા પછી માણસને એ કર્મને લીધે નિત્યના
| SR No. | 005972 |
| Book Title | Hindu Dharmanu Hard |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | M K Gandhi |
| Publisher | Navjivan Prakashan Mandir Ahmedabad |
| Publication Year | 2005 |
| Total Pages | 274 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Interfaith |
| File Size | 10 MB |