Hindu Dharmanu Hard

SR No.: 005972
Original Sutra Author: N/A
Author: M K Gandhi
Publisher: Navjivan Prakashan Mandir Ahmedabad
Publication Year: 2005
Total Pages: 274
Language: Gujarati
Classification: Interfaith
File Size: 10 MB

Page 33

૧૪
હિંદુ ધર્મનું હાર્દ છે તે પ્રમાણભૂત તરીકે સ્વીકારી શકાય એવાં નથી. સાચાં ધર્મશાસ્ત્રો સનાતન સત્યો સાથે જ સંબંધ રાખનારાં હોઈ શકે, અને કોઈ પણ મનુષ્યના અંતરાત્માને એટલે કે જેનાં જ્ઞાનચક્ષુ ઊઘડયાં હોય એવા કોઈ પણ હૃદયને સ્વીકારવા યોગ્ય લાગવાં જોઈએ. જે વસ્તુની કસોટી બુદ્ધિથી ન કરી શકાય અથવા જનાં આધ્યાત્મિક અનુભવ ન કરી શકાય એવી કોઈ પણ વસ્તુનાં ઈશ્વરના વચન તરીકે સ્વીકાર ન થઈ શકે. અને શાસ્ત્રોમાંથી કોપક ભાગ કાપી નાખી સુધારેલી આવૃત્તિ તૈયાર કરવામાં આવશે ત્યાર પછી પણ શાસ્ત્રોના અર્થના સવાલ તા રહેશે જ. શાસ્ત્રોના ખરેખરા અર્થ કરવાની વધારેમાં વધારે પાત્રતા કોની ? વિદ્વાનોની તો નહીં જ. વિદ્વત્તા હોવી તો જોઈએ. પણ ધર્મ વિદ્વત્તાન આધારે નભતો નથી. ધર્મ તેના સાધુસંતો અને ત્રપિઆના ધર્માનુભવમાં, તેમના જીવનમાં ને કવનમાં વસે છે. શાસ્ત્રના ભારમાં ભારે વિદ્વાન એવા સર્વ ટીકાકારશે જ્યારે છેક જ ભુલાઈ જશે ત્યારે પણ પિ ને સાધુસંતોનો અનુભવ ટકી રહેશે અને યુગો સુધી પ્રેરણા આપ્યા કરશે.
જાતિભેદને ધર્મ સાથે કશો જ સંબંધ નથી. એ એક રૂઢિ છે. એની ઉત્પત્તિ ક્યારે ને કેવી રીતે થઈ એ હું જાણતો નથી; મારી આધ્યાત્મિક જિજ્ઞાસાની તૃતિને અર્થે એ વસ્તુ જાણવાની મને જરૂર પણ નથી. પણ હું એટલું તો જાણે જ છે કે જાતિભેદ એ આત્માના તેમ જ રાષ્ટ્રના વિકાસને ધનિકર્તા છે. વર્ણ અને આશ્રમની પ્રથાન જાતિભેદ સાથે કશી લેવાદેવા નથી. વર્ણધર્મ આપણને શીખવે છે કે આપણે દરેકે આપણા બાપદાદાના વખતથી ઊતરી આવતો ધંધો કરીને તેમાંથી આપણી આજીવિકા મેળવવી. વર્ણધર્મ આપણા હકો નહીં પણ આપણાં કર્તવ્ય નિયત કરે છે. જે વ્યવસાયો મનુષ્યજાતિનું હિત કરનારા છે તેની જ ગણતરી વર્ણધર્મ નિયત કર્મમાં કરેલી છે, બીજાની નહીં. એમાંથી એ પણ ફલિત થાય છે કે કોઈ ધંધો નીચો નથી ને કોઈ ઊંચો નથી. બધા ધંધા સારા છે, ધર્મે છે, અને સૌનો દરજ્જો સરખો છે. આધ્યાત્મિક જ્ઞાન આપનાર બ્રાહ્મણ અને ભંગીના ધંધા સમાન છે, અને તેના નિષ્ઠાપૂર્વક કરેલા પાલનમાં ઈશ્વરની દષ્ટિએ સરખું પુણ્ય છે, અને એક કાળ માનવસમાજમાં પણ એના સરખા બદલા અપાતા એમ જણાય છે. બંનેને ફક્ત આજીવિકા પૂરતું જ – જરાયે વધારે નહીં – મેળવવાનો