________________
ડો. આંબેડકરના આરોપ
૧૫ અધિકાર હતાં. ગામડામાં આજે પણ કયાંક કયાંક વર્ણધર્મના આ સુંદર પાલનની ઝાંખી રેખા રહી ગયેલી દેખાય છે. છસો માણસની વસ્તીવાળા સગાંવમાં રહેતાં હું જોઉં છું કે બ્રાહ્મણની તેમ જ જુદા જુદાં ધંધાદારીઓની કમાણીમાં ભારે ફરક નથી. હું એમ પણ જાઉં છું કે આજની પતિત દશામાં પણ એવા સાચા બ્રાહ્મણો મળી આવે છે જે કેવળ ભિક્ષાન્ત પર નિર્વાહ કરે છે અને પોતાની પાસે જે આત્માનું ધન હોય તે છૂટે હાથે લોકોને આપે છે. વર્ણધર્મના પાલનનો એકમાત્ર મુખ્ય નિયમ છડેચોક તોડવા છતાં જેઓ પોતાને અમુક વર્ણના કક્વડાવે છે એવા માણસોના જીવનમાં પ્રગટ થતા વર્ણધર્મના વિકૃત રૂપ પરથી આ મહાનિયમના આંક બાંધવાં એ ખોટું અને અયોગ્ય છે. કોઈ વર્ણ પોતાને બીજા કરતાં ચડિયાતો મનાવ એમાં વર્ણધર્મનો ચોખ્ખો ઈન્કાર છે અને વર્ણધર્મમાં અસ્પૃશ્યતાને ટેકો આપે એવું તો કશું જ નથી. (હિંદુ ધર્મ એક અને અદ્વિતીય એવા ઈશ્વરને સત્યરૂપે વર્ણવ્યા છે અને અહિંસાનો માનવકુટુંબના આચારધર્મ તરીકે હિંમતભેર સ્વીકાર કર્યા છે એમાં જ હિંદુ ધર્મનો બધો સાર સમાઈ જાય છે.) - હું જાણું છું કે હિંદુ ધર્મના મેં કરેલા અર્થની સામે ડૉ. આંબેડકર ઉપરાંત બીજા ઘણા વાંધો ઉઠાવશે. એનાથી મારી સ્થિતિમાં ફરક પડે એમ નથી. લગભગ પચાસ વર્ષ થયાં એ અર્થન હું અનુરાર્યો છું અને અને આધારે મારું જીવન ઘડવાનો યથાશક્તિ પ્રયત્ન મેં કર્યો છે.
મારા મત પ્રમાણે ડૉ. આંબેડકરે એમના ભાષણમાં ભારે ભૂલ એ કરી છે કે તમણ શક પડતા પ્રમાણ અને મહત્ત્વવાળાં શાસ્ત્રવચનો અને જ અધ:પાત પામેલા હિંદુઓ તેમના ધર્મના અતિઅયોગ્ય નમૂના છે અને જેઓ એ ધર્મના વિકૃત રૂપને અનુસરે છે એવાઓના આચરણનાં દષ્ટાંતો વીણીવીણીને ટાંકડ્યાં છે. ડૉ. આંબેડકરે વાપરેલ ગજથી માપતાં આજે પ્રચલિત એકેએક જાણીતો ધર્મ કદાચ અધૂરો અને અયોગ્ય માલુમ પડશે.
આ વિદ્વાન લેખક એમના ભાષણમાં એમને કહāાનું પુરવાર કરવા જતાં વધારે પડતું બોલી ગયા છે. જે ધર્મને ચૈતન્ય, જ્ઞાનદેવ, તુકારામ, તિરુવલ્લુવાર, રામકૃષ્ણ પરમહંસ, રાજા રામમોહન રાય, મહર્ષિ દેવેન્દ્રનાથ ટાગોર, વિવેકાનંદ અને બીજા અનેક જ્ઞાની અને સાધુસંતો અનુસર્યા હિં.-૬ .