Hindu Dharmanu Hard

SR No.: 005972
Original Sutra Author: N/A
Author: M K Gandhi
Publisher: Navjivan Prakashan Mandir Ahmedabad
Publication Year: 2005
Total Pages: 274
Language: Gujarati
Classification: Interfaith
File Size: 10 MB

Page 160

૫. બુદ્ધિ વિ. ગ્રંથપ્રામાણ્ય
એક પત્રલેખકે મન પ્રવુદ્ધિ મારતનો સપ્ટેમ્બરના અંક મોકલી આપ્યો છે. એમાં એના તંત્રીએ તેમના રેટિયા અને ખાદી વિશેના લેખોનો જવાબ આપવાની મં જે પ્રયત્ન કર્યો હતો તેનો જવાબ આપ્યો છે. જો એ જવાબથી તંત્રીને અને વાચકને સંતોષ થયા હોય તો હું મારી દલીલો આગળ ચલાવી ન શકું, અને આખરી જવાબ મારે સમય અને અનુભવ ઉપર જ છોડી દેવો જોઈએ. પણ તંત્રીના જવાબમાંની એક વરસ્તુની નોધ લેવી ઘટે છે. મેં જે એમ કહ્યું હતું કે ''તાર્કિક ચર્ચામાં કોઈ સ્વર્ગસ્થ મહાપુરુષનું પ્રમાણ અનુમાનને આધારે ટાંકવું એ પવિત્ર વસ્તુને ભ્રષ્ટ કર્યા બરાબર ગણાવું જોઈએ'' તેના ઔચિત્ય વિશે તંત્રીએ શંકા ઉઠાવી છે. એ વિધાનથી એમને ખાસ તો એટલા માટે રોપ ચડ્યો છે કે વૃદ્ધ માતા સ્વામી વિવેકાનંદે સ્થાપેલા સંઘનું મુખપત્ર છે. તેમ છતાં મારે મારા વિધાનને વળગી રહેવું જોઈએ. હું એમ માનું છું કે તાર્કિક ચર્ચામાંથી કોઈ સંઘના સ્થાપકનાં લખાણો ઉપરથી તારવેલાં અનુમાનને બાકાત રાખવાની ફરજ વિશેષે કરીને એ સંઘના સભ્યો અને એના મુખપત્રને માથે આવે છે, કારણ, અશ્રદ્ધાળુઓને મન તો એ સ્થાપકના વચનની કશી કિંમત જ ન હય, જેમ જે શ્રીકૃષ્ણનો અનુયાયી નથી તેને માટે તેમનાં વચનનું કશું પ્રામાણ્ય નથી અને અનુભવે બતાવ્યું છે કે જેમ નિર્ણય બુદ્ધિને આધારે કરવાનો હોય એવી દરેક બાબતમાં ગમે એવા મોટા માણસનાં લખાણ ઉપરથી તારવેલું અનુમાન અપ્રસ્તુત હોય છે અને તેનાથી ચર્ચાનો મુદ્દો ગૂંચવાવાનો સંભવ રહે છે. હું તંત્રીના અને વાચકના ધ્યાન ઉપર એક વાત લાવવા ઈચ્છું છું કે મહાપુરુષોનાં ચોકકસ વચના ટાંકવામાં આવે એની મેં ટીકા નથી કરી, પણ મેં એમ સૂચવ્યું છે કે, એ લખાણમાંથી વાચકને પોતાને તારણ કાઢી લેવા દેવાને બદલે પાત જ તેમાંથી અનુમાન તારવવામાં ઔચિત્ય નથી. દા. ત., કહેવાતા ખ્રિસ્તીઓએ ખ્રિસ્તના નિર્મળ સંદેશને માર્યામચડ્યો નથી? અશ્રદ્ધાળુઓએ ઈશુનાં એ ને એ વચનોમાંથી જુદા જ નિર્ણય તારવ્યો નથી? એ જ ઈંતે, જુદા જુદા વૈષ્ણવ સંપ્રદાયોએ ભગવદ્ગીતાનાં વચનોનો જુદો જુદો અને કેટલીક વાર પરસ્પર વિરોધી અર્થ ઘટાવ્યો નથી? અને ભગવદ્ગીતા
૧૪૧