Page Text
________________
૩૯. ઈશ્વરનું પ્રત્યક્ષ પ્રમાણ ક્યાં છે?
બંગાળથી આવેલા એક પત્રમાંથી નીચેનું ઉતાર્યું છે :
સંતતિનિયમનને અંગેનો ‘એક યુવકની મૂંઝવણ' એ મથાળાવાળો આપનો લેખ જોવાનું મને ભાગ્ય મળ્યું.
લેખના મૂળ મુદ્દા સાથે હું સંપૂર્ણ સંમત છું. પરંતુ એમાં એક લીટીમાં આપ ઈશ્વરવિષયક આપની ભાવના જણાવો છો. આપ કહો છો કે, આજકાલ નવયુવકોમાં એ ફેશન છે કે ઈશ્વર વિશે વિચાર કાઢી નાંખવો. ને જણાવો છે કે, તેઓને જીવનવ્યાપી ઈશ્વરમાં જીવંત શ્રદ્ધા નથી.*
પરંતુ હું આપને પૂછું છું કે ઈશ્વરની હયાતી વિશે ચોકકસ અને નિર્વિવાદ થી સાબિતી આપ રજૂ કરી શકો છો? મને લાગે છે કે, પ્રાચીન ઋષિઓ અથવા હિંદુ જ્ઞાની પુરુષો ઈશ્વરનું સ્વરૂપવર્ણન કરવાના પ્રયત્નમાં છેવટે એ નિર્ણય ઉપર આવેલા છે કે, તે અવર્ણનીય છે. માયામાં ઢંકાયેલા છે વગેરે. ટૂંકમાં, એમણે ઈશ્વરને દુર્ગમ બનાવ્યો અને ઈશ્વરનો આ અભેદ્ય કોયડો સહેલો કરવાને બદલે વિશેષ ગૂંચવ્યો. આપ જેવા સાચા મહાત્મા કે શ્રી અરવિંદ, કે પ્રાચીન કાળમાં બુદ્ધ કે શંકરાચાર્યો, સામાન્ય મનુષ્યબુદ્ધિ માટે કચય અગમ્ય એવા ઈશ્વરની કલ્પના કરો.
પરંતુ અમે સામાન્ય જનતાના લોક કે જેમની જાડી બુદ્ધિ અગાધ ઊંડાણમાં કદી ઊતરી શકનાર નથી, એવા અમને જો ઈશ્વરની હયાતી ન લાગે, તો તેવા ઈશ્વરથી અમને શો ફાયદો ? જે તે પણ સર્વનો સરજનહાર પિતા છે, તો હૃદયના દરેક ધબકારે એની ક્યાતી કે હાજરી આપણને કેમ નથી થતી? જો
• અહીં દર્શાવેલો ફકરો નીચે મુજબ છે :
“ઈશ્વરને જીવનમાંથી સદંતર ઉડાવી દેવાનો અને જાગૃત ઈશ્વર પર જાગૃત શ્રદ્ધા રાખ્યા વિના જીવનની પરાકાષ્ઠાએ પહોંચી શકાય છે એવો આગ્રહ રાખવાનો આજકાલ ધો ચાલ્યો છે. જે લોકોને પોતાના કરતાં અનંતગણી ઊંચી શક્તિ પર જરા શ્રદ્ધા ન હોય અને એવી શક્તિની જરૂર ન ભાસતી હોય તેવાને ગળે આ નિયમનું સત્ય ઉતારવાને હું અસમર્થ છું. એ મારે માટે કબૂલ કરવું જોઈએ. મારા પોતાના અનુભવ પરથી મને એટલું જ્ઞાન મળ્યું છે કે જે સચેતન નિયમને વશ વર્તીને આખું વિશ્વ ચાલે છે તેના પર અવિચળ શ્રદ્ધા રાખ્યા વિના પૂર્ણ જીવન અશક્ય છે. એ શ્રદ્ધા વિનાનો માણસ મહાસાગરની બહાર ફેંકાયેલા બિંદુ જેવો છે ને તેનો નાશ થયા વિના રહેવાનો નથી. મહાસાગરમાં રહેલું દરેક બિંદુ મહાસાગરની ભવ્યતાનો અંશ અનુભવે છે અને આપણને જીવનનો પ્રાણવાયુ (ઓઝોન) આપવાનું માન ભોગવે છે.”
(‘યુવકની મૂંઝવણ'માંથી) રિઝન, ૨૫-૪-૧૯૩૬, પા. ૮૪
| SR No. | 005972 |
| Book Title | Hindu Dharmanu Hard |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | M K Gandhi |
| Publisher | Navjivan Prakashan Mandir Ahmedabad |
| Publication Year | 2005 |
| Total Pages | 274 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Interfaith |
| File Size | 10 MB |