________________
सर्ग १६ श्लो० १२३-१२४]
हीरसौभाग्यम्
७५३
ન હોય ! પશ્ચિમ દિશામાં વિવિધ પ્રકારનાં પુષ્પોથી યુક્ત “ચન્દ્રોવાન” શેભે છે, તે જાણે પર્વતલમીનું તિલક ન હોય ! અને ઉત્તર દિશામાં “લક્ષ્મીલીલાવિલાસ' નામનું ઉદ્યાન શોભે છે તે જાણે કુબેરનું ઐકારથ ઉઘાન ન હોય! | ૧૨૨ છે
राकामृगाङ्का इव यत्र पद्माकरा
रमां कांचन चिन्वते स्म। कुण्डान्यखण्डान्यपि नागगेहात्पीयूष
कुण्डानि किमुद्धतानि ॥ १२३॥
यत्र शत्रुजयते राकाणां यः सुपूर्णः षोडशकलाकलितश्चन्द्रो भवेत । 'राका पूर्णे निशाकरे' इति हैम्याम् । पूर्णिमासीनां मृगाङ्काश्चन्द्रा इवामृतपूरिताः पद्माकरास्तटाकाः कांचन वचनविषयातीतां रमां लक्ष्मी चिन्वते पुष्णन्ति । पुनर्यत्र गिरौ अखण्डानि अभनानि अक्षतानि कुण्डानि हृदभेदा जलाशयविशेषाः शोभन्ते । उत्प्रेक्ष्यते-नागगेहात्पातालादुद्धृतानि गृहीत्वा आनीतानि किं पीयूषकुण्डानि अमृतकुण्डानीव । पाताले हि नव सुधाकुण्डानि सन्ति । यदुक्तं पञ्चमीस्तुतौ-'यात्वा देवाधिदेवागमदशमसुधाकुण्डमानन्दहेतुः' इत्यागमरूपं दशम सुधाकुण्डम् । तथा नैषधवृत्तौ-'क्षितिं फणामण्डलै रक्षन्ति धारयन्तीति क्षितिरक्षिणो नागाः। यथा यत्कथाश्रवणात पूर्व फणिप्रभृतयो नवसुधानां कुण्डानां रक्षिता कुण्डानि नामृतरोऽभूवस्तथा रक्षयन्ति' इति ॥
શ્લેકાર્થ
શત્રુંજય પર્વતમાં પૂર્ણિમાના ચન્દ્રની જેમ અમૃતથી ભરેલાં સરોવર કેઈ અપૂર્વ શોભાની વૃદ્ધિ કરે છે, અને પર્વતમાં સ્થાને સ્થાને જલથી પરિપૂર્ણ જલકુડે શેભે છે તે જાણે પાતાળમાંથી લાવેલા અમૃતના પાતાલકુંડા ન હોય ! ૧૨૩ છે
कलितललितरङ्गतुङ्गतारङ्गसङगी
__ मिलदलिकुलकेलीस्मेरदम्भोजपुञ्जः। श्रियमयति तटाकश्चिल्लणाख्योऽत्र नन्दी
सर इव दनुजारिश्रेणिभिः सेव्यमानम् ॥ १२४ ॥
हि० सौ० ९५
