________________
१८
हीरसौभाग्यम् [सर्ग १ श्लो. २७-२८-२९ उत्प्रेक्ष्यते-कोटिसंख्याकानां मुनीश्वराणां शिव सिद्धिः सैवाम्बुजाक्षी वधूस्तस्याः पाणिप्रहे विवाहे स्वयंवरोर्वी स्वयंवरमण्डपमेदिनीव ॥
શ્લેકાર્થ જે ગુર્જર દેશમાં કલાસ પર્વતની ઉપમાને ધારણ કરનારો અતિ ઉન્નત તારગ નામને પર્વત છે, તે પર્વતમાં કેટિશિલા નામની શિલા શોભી રહી છે. તે કેરિશિલા ક્રોડ મુનીશ્વરાનેસિદ્ધિરૂપી સ્ત્રીની સાથે પાણિગ્રહણ કરવાની. જાણે રવયંવરભૂમિ હોય તેમ શોભે છે પરણા
यत्पर्वते कल्पितसप्तभूमी-राजर्षिणाकार्यत जैनगेहः । इवाधिरोदु शिवचन्द्रशालां, निःश्रेणिकाऽऽरोहणसप्तकाङ्का ।।२८॥
यस्मिस्तारङ्गशैले राजर्षिणा कुमारपालेन कल्पिता रचिताःसप्तसंख्याकाभूमयः। पिट्टणिका । उपर्युपरि स्थितिस्थानकानि यत्र स कल्पितसप्तभूमि नगेहः प्रासादः शि ल्पिभिरकार्यत निर्मापितः । उत्प्रेक्ष्यते-शिव मोक्षस्तदेव चन्द्रशाला शिरोगृहं तामधिरोदुमुपरि चरितुम् । चटतिप्रयोग ऋषिमण्डलवृत्तौ । यथा-'चटिष्यति कथ प्रौढदेहोऽयं गजराजवत्' इति । आरोहणानां सोपानानां सप्तकमइके उत्सगे यस्यास्तादृशी निःश्रेणिका अधिरोहणी कारितेव ॥
શ્લોકાર્ધ જે તારંગા નામના પર્વત ઉપર રાજર્ષિકુમારપાળ મહારાજાએ ઉપર ઉપર સાત માળની રચનાવાળું જિનમંદિર કરાવ્યું. તે નિમંદિર મોક્ષરૂપી મહેલની અગાસી ઉપર ચઢવા માટે સાત પગથીયાવાળી જાણે નીસરણી (સીડી) હેય તેમ શોભે છે. ૨૮
गभीरताधःकृतवार्षिनेवो-पदीकृतं दन्तिनमुद्वहन्तम् ।। राजर्पिरस्मिन् विजयाङ्गजातं, तीर्थाधिपं स्थापयति स्म चैत्ये ॥२९।।
अस्मिस्तारङ्गगिरी चैत्ये स्वकारितप्रासादे राजपिः कुमारपालभूपालो विजयाया जितशत्रुनृपपत्न्या अङ्गजात नन्दनमजितनामान द्वितीयतीर्थकर स्थापयति स्म निवेशयामास । किं कुर्वन्तम् । उद्वहन्तं दधतम् । के कर्मतापन्नम् । दन्तिनमाल्लाञ्छनरूप गजम् । उत्प्रेक्ष्यते-गभीरतया गाम्भीर्येणाधाकृतेन अलब्धमध्यत्वेन पराभूतेन वार्धिना समुद्रेण उपदीकृत ढौकितमिव । वाधों जलकरिणां सद्भाव(स)त्त्वादेरावणस्याप्यर्णवे समुत्पन्नत्वाच्चेयमुत्प्रेक्षा । अथवा 'विन्ध्येन धैर्यैरिव धिक्कृतेन' इति पाठः । तत्र धैर्यमन्दरादिभ्योऽप्यतिशायिस्वधीरताभिर्धिक्कृतेनाभिभूतेन विन्ध्येन विन्ध्याचलेनोपदीकृतमिव । विन्ध्याचले हि करिणां सद्भावः । 'रोहणाचले रत्नानि । मलयाद्रौ चन्दनानि ।