________________
૧૭૬
શ્રાવક કવિ ઋષભદાસકૃત
ભૂંડી ભૂખ્યો ક્યારનો અતી, ક્યમે કરી નવિ થાએ છતી;
નારી કહે જો થાઓ ધીર, આણો ગજ જે લાવે નીર.૧૫૧૩ તેજવંત ન ખમે મુખ તીર, ઊઠી ચાલ્યો સાહસ ધીર;
આવ્યો વેગે આગરામાંહિ, હીર તણા ગુણ બોલ્યા ત્યાંહિ. ૧૫૧૪ હીર તણા પરિઆ વર્ણવ્યા, પાટ અઠ્ઠાવનના ગુણ સ્તવ્યા;
અકબર હીરના ગુણ બોલેહ, વચન રસે બ્રહ્મા ડોલેહ. ૧૫૧૫ શ્રાવક તૂઠા આપે દાન, ન લીએ આપ્યું તેહ નિધાન;
જો આપો તો હસ્તી લિઉં, તે મુજ નારીને જઈ દિઉં. ૧૫૧૬ સદારંગશાહ ઊઠી કરી, ઘર થકી જ અણાવ્યો કરી;
કરી લુંછણું આપે જસિ, ભોજક યાચી ઊઠ્યો તસિ. ૧૫૧૭ શાહાજી લુંછણાં થાયે સદા, તે તો ભોજિક્યું છે સદા;
શાહે તે ગજ તેહને દીઓ, યાચકને બીજો આપીઓ. ૧૫૧૮ થાનસંગ શણગારી કરી, અકુ ચઢ્યો કરી આકાશે અદ્ધરી;
શરપાવ વસ્ત્ર આડંબર કરી, ઉંબરાનિ યાચે તે ફરી. ૧૫૧૯ હીર નામેં હસ્તી પામીઓ, સોવન રૂપ લ્યાહારી લાવીઓ;
અકબર આગે કરતિ કરે, હીર નામેં ગજ બેઠો ફરે. ૧૫૨૦ કહે અકબર ઉંબરાને તામ, મુજકો માને કિર્તક ઠામ;
હરકોં માને સબહી ઠોર, અઈસા કોઈ ન દેખ્યા ઔર. ૧૫૨૧ ચાલી આવ્યો નિજ ઘરિબારિ, લે રે હસ્તી નિજ ઘર નારી;
હીર ગુરુના નામથી લહ્યો, તુજ આગલિ મુજ મહિમા રહ્યો. ૧૫૨૨ વિક્રમ ભોજ જેસિંઘરે જત્યો, સદારંગશાહ હુઓ તસ્યો;
જગડુ ભીમતણી એ જોડી, હસ્તી સહિત દીએ ધન કોડિ. ૧૫૨૩ ખુસી થઈ તવ ઘરની નારી, ભલે આવ્યા સ્વામી ઘરબારી;
હું બોલી મુખવચન અસાર, તાહરા ભાગ્યતણો નહિ પાર. ૧૫ર૪ સકલ વસ્તુ જો તૂઠો હીર, આપણે ઘર હવે કસ્યો કરીર;
વેચી એ કીજે દોકડા, ગજ બંધાય જિહાં તે નર વડા. ૧૫૨૫ અકર્યો ખરો વિચાર્યો ન્યાય, ગજનું પેટ ભર્યું નવિ જાય;
ગજ વેચ્યો મુગલ ઘર જઈ, સોવન મોહોર સો લીધી સહી. ૧૫૨૬ બીજે દિવસ ગયો ગજ મરી, અકુ ગયો ધન લેઈ કરી;
બેઠો હીર તણા ગુણ ગાય, આગરે હરવિજયસૂરિરાય. ૧૫૨૭
પા. ૧૫૧૫.૨ રમે બ્રહ્માંડે લેહ ૧૫૧૯.૧ શણગાર્યા ટિ. ૧૫૧૫.૧ પરિઆ = પાટપરંપરા ૧૫૧૭.૨ લુંછણું = ઓવારણું, ઓવારવું, ચોછાવર કરવું.
૧૫૨૪.૧ ઘરબારી = ઘરઆંગણે